TELKODER İdare Şurası Lideri Halil Az Teberci: “SMŞH pazarı 2009 yılından bu yana istenen düzeyde gelişemedi. Gerek siyaset yapıcıların bu alanı sahiplenmemesi gerekse taşınabilir şebeke hizmet sağlayıcılarının tavrı pazarın gelişimini engelledi. Meğer hür rekabet şartlarının tesis edildiği ve pazarda farklı ölçeklerde şirketlerin faaliyet göstermeleri kesimi canlandıracak. Yenilikçi ve yaratıcı fikirlerin ortaya çıkmasını sağlayacak.
TELKODER olarak 5G lisans ihalesinin SMŞH veren işletmecilerimizin yarar elde edebilecekleri bir fırsata dönüştürülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Zira bu işletmeciler günün sonunda vatandaşlarımızın uygun fiyatlı ve kaliteli haberleşme hizmeti almasını sağlıyor. Özgürleşmenin ve çeşitliliğin olduğu her alanda tüketiciye yarar sağlayan fırsatların ortaya çıktığını biliyoruz. SMŞH işletmecileri taşınabilir haberleşme pazarını daha da canlandıracak.” diyor.
TELKODER’in gerek dünya taşınabilir pazarında yaşanan birleşme ve devralma süreçlerinde düzenleyici otoritelerin benimsediği yaklaşımlar gerekse ülkemizdeki mevcut düzenlemeleri dikkate alarak; 5G Lisans ihalesi süreçlerinde SMŞH veren işletmecilerin pazara girişine yönelik ön şartların gözetilmesi ve pazara giriş manilerin kaldırılmasına ait teklifleri ise şöyle;
- Toptan fiyatlar üzerinden ikili “Hazine Payı” ödenmesi probleminin tahlili bir yasa değişikliği ile sağlanmalıdır.
- 5G lisans ihalesi süreci, SMŞH veren işletmeciler için de pazardaki rekabetin tesisine katkı sağlayacak bir fırsata dönüştürülmelidir.
- SMŞH İşletmecilerine kapasite ayrılması 5G lisansının bir ön şartı olmalıdır.
- SMŞH işletmecilerini ağırlama konusundaki gönüllülük, 5G lisans sahibi olabilmeyi kolaylaştırmalıdır.
- Özellikle belli sayıda “Tam SMŞH” modeline karşılık SMŞH veren işletmeciyi ağırlama yükümlülüğü getirilmelidir.
- SMŞH veren işletmecilerin, dünya örneklerinde olduğu üzere, frekans sahibi olmalarına da imkân verilmelidir.
- “Teknoloji bağımsız” bir yaklaşım izlenmeli ve taşınabilir şebeke işletmecilerinin sunmakta olduğu tüm hizmetler SMŞH veren işletmecilere de açılmalıdır.
- SMŞH kapsamında, her üç taşınabilir şebeke işletmecisi EPG ilan edilmeli, erişim ve arabağlantı sağlama yükümlülüğü ile Referans Erişim ve Arabağlantı Teklifi Hazırlama ve Yayımlama yükümlülüğü getirilmelidir.
- SMŞH’nin genel çerçevesi Referans Arabağlantı/Erişim Kontratları ile çizilmeli, veri/ses fiyatlarının standart bir hal alması sağlanmalıdır.
- Bu referans erişim teklifleri, muğlak süreç ve keyfî fiyatların belirlendiği teklifler olmamalı, SMŞH verecek işletmecilerinin hizmet sunumuna yönelik kolaylıklar içermelidir.
- Teminat fiyatları taşınabilir şebeke işletmecilerine bırakılabilir. Fakat taşınabilir şebeke işletmecilerinin, yüksek teminat isteyerek, hakikaten bu işi yapmak isteyen SMŞH işletmecilerinin önünün kapatılmaması gerekmektedir.
- Toptan hizmetin bedelinin belirlenmesine yönelik genel yaklaşım, “Tam SMŞH” modelinde “maliyet artı (Cost Plus)”, başka SMŞH modellerinde ise “perakende eksi (Retail Minus)” yolunun benimsenmesi tarafında olmalıdır (Şekil-3).
- Mobil şebeke işletmecinin de referans tarifelerin altında perakende fiyatlandırma yapmaması sağlanmalıdır.
- Mobil Arama Kartı için kullanılabilen erişim numarası (812 ön kodlu) üzerindeki sınırlama kaldırılarak coğrafik, nomadik yahut taşınabilir numaraların kullanılması sağlanmalıdır.
- Sabit Telefon Hizmeti (STH) sunan işletmecilere sabit şebekelere ilaveten taşınabilir internet ilişkisi kullanılarak taşınabilir şebekelerden de davet başlatılmasına imkân verilmelidir.
- İSS’lar taşınabilir altyapılı IoT vb. hizmetleri veremedikleri için birçok ihaleye dâhil olamıyorlar. Bu nedenle, İSS’lara SMŞH yetkilendirmesi almada öncelik ve kolaylık tanınmalıdır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
