Türkiye İMSAD’ın klâsik hale gelen ‘Gündem Buluşmaları’nın 42’incisi, ‘Pandemi Gölgesinde Global İktisat ve Çin’ başlığı altında düzenlendi. Türkiye İMSAD İdare Heyeti Lideri Tayfun Küçükoğlu, “Dünya baş döndürücü bir süratle değişiyor. Covid-19, değişimin suratını ve tesirini radikal formda artırdı. Bu süreçte görüyoruz ki orta ve uzun vadeli planlar, kısa vadeli günü geçirme stratejilerine galip geliyor. Bu anlayışla, gelecekteki muhtemel gelişmelerin ülkemize tesirlerini evvelce görme eforu içindeyiz” dedi. Toplantının konuşmacısı Dr. Altay Atlı ise şunları söyledi: “Hem ticaret savaşları hem pandemide şunu gördük; ne kadar dışarıya bağımlı olursanız, kaideler olumsuz olduğunda o kadar tehdit altında kalıyorsunuz. Kendine yeterlilik ve çeşitlendirme öncelikli gayemiz olmalı” dedi.
Türkiye İMSAD (Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği) tarafından 42’inci sefer düzenlenen‘Gündem Buluşmaları’, Demirdöküm’ün katkılarıyla 28 Nisan Çarşamba günü online olarak gerçekleştirildi. Açılışını Türkiye İMSAD İdare Konseyi Lideri Tayfun Küçükoğlu, moderatörlüğünü Türkiye İMSAD Lider Vekili Ferdi Erdoğan’ın yaptığı ‘Pandemi Gölgesinde Global İktisat ve Çin’ başlıklı toplantı, inşaat materyali sanayicileri, iş dünyasından isimler ve bölüm profesyonelleri tarafından ilgiyle takip edildi. Toplantının konuşmacısı Atlı Küresel Danışmanlık Kurucu Yöneticisi Dr. Altay Atlı, son gelişmeleri iştirakçilerle paylaştı.
Konuşmasında Çin’in global iktisattaki yükselişine dikkat çeken Türkiye İMSAD İdare Şurası Lideri Tayfun Küçükoğlu şunları söyledi: “2019’da Çin’in global iktisattaki hissesi yüzde 13,6’ydı. 2020’de Covid-19 nedeniyle global iktisat 4,3 küçülürken, Çin 2,3 büyüme ile global iktisattaki hissesini yüzde 13,6’dan 14,5’e çıkardı. 2021’de ise bu hissenin yüzde 14,9’a yükselmesi bekleniyor. Çin, Covid-19 sürecini farklı fazlarda, farklı tesirlerde ve farklı disiplinlerde yaşayarak dikkatleri çekti. Bu süreçte ikinci değerli tesirin ise RCEP (Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık) olduğunu söyleyebiliriz. 8 yıldır üstünde çalışılan, 15 ülkenin, 2,2 milyar nüfusun ve global iktisadın yüzde 30’unun iştirak gösterdiği ve 15 Kasım 2020’de imzalanarak devreye giren dünyanın en geniş kapsamlı ekonomik iş birliği hareketinin bölgenin en büyük gücü olan Çin’in gelişmesine nasıl tesir edeceği merak ediliyor. Bizler de bu bahisleri kıymetlendirerek gelecekteki mümkün gelişmelerin ülkemize tesirlerini evvelce görme eforu içindeyiz.”
Çeşitlendirme formülü: Çin+1
Ülkelerin mümkün olduğunca kendine kâfi hale gelmesinin çok değerli olduğunun altını çizen Dr. Altay Atlı, “Hem ticaret savaşları hem pandemide şunu gördük; ne kadar dışarıya bağımlı olursanız, kurallar olumsuz olduğunda o kadar tehdit altında kalıyorsunuz. Natürel ki yüzde 100 kendine yeterlilik kelam konusu olamaz, çeşitlendirmek kıymetli. Pekala, çeşitlendirme için nereye yönelmeliyiz? Bunlardan biri; Çin+1. Çin toparlanmasını çok başarılı sürdürüyor, global tedarik zincirindeki yerini koruyacaktır. Ancak çeşitlendirmek kıymetli olduğu için firmalar Çin+1 diyecek” dedi.
‘Silah haline getirilmiş karşılıklı bağımlılık’
Uluslararası alakalar literatüründe yeni bir kavramın konuşulduğunu vurgulayan Dr. Altay Atlı, “Bu kavram; ‘Silah haline getirilmiş karşılıklı bağımlılık.’ Zira ben sana bağımlıysam, işler berbata gittiğinde sen onu silah olarak kullanıyorsun. Başka yandan son periyotta sayıca artan birçok büyük mutabakat gördük. RCEP bunların en kıymetlisi. Onun dışında Brexit’in devamına şahit olduk, AB ile Çin ortasında bir yatırım mutabakatı yapıldığını gördük” diye konuştu.
Çin, 2020 Nisan’da pandemi öncesi üretimi yakaladı
Çin iktisadının pandemi performansını değerlendiren Dr. Altay Atlı, şunları söyledi: “Pandemi başladığında sanayi üretimi düştü, fabrikalar kapandı. Lakin 2020’nin nisan-mayıs aylarında fabrika üretimleri pandemi öncesini yakaladı, yatırımlar ağustos üzere, perakende satışlar da eylülde toparlandı. Birinci çeyrekte yüzde 6,5 civarında bir daralma kelam konusuydu, ikinci çeyrekte olumlu sayılar gelmeye başladı ve Çin yılın toplamını yüzde 2,3’lük büyüme ile kapattı. Çin iktisadı çok büyük bir aktör. Ayrıyeten Çin dünyanın en fazla ithalat yapan ikinci ülkesi. Orta mamulleri ham unsurları ithal ediyor. Çin’deki fabrika üretimi artıyorsa bu birçok ülkeyi etkiliyor. Bütün bunların tesirlerini de net bir formda yaşadık.”
2 bin dolar olan konteyner navlun fiyatı 8 bin dolara çıktı
Küresel tedarik zincirine de değinen Dr. Altay Atlı, “Şu an dünyada Asya-Pasifik bölgesi global tedarik zincirinin en çok ağırlaştığı bölgelerin başında geliyor. En son bir eserin üretimi, birçok farklı ülkeden gelecek orta modüllere bağlı. Yalnızca arz ve talep değil, ortadaki nakliye imkanlarında da ıstıraplar yaşandı. Konteyner fiyatları yükseldi. Pandemi öncesinde Şangay’dan Avrupa’ya yaklaşık 2 bin dolar olan konteyner navlun fiyatı 8 bin dolara kadar çıktı” dedi.
Yeni yaklaşımlar: “Evimize geri dönelim”
Dr. Altay Atlı, tedarik zincirine yönelik yeni yaklaşımları ise şöyle anlattı: “Günümüzde ‘Nearshoring’ tabiri kullanılıyor. Bu kadar fazla yayılmamak, bu zincirleri esnetmemek lazım. Biz tekrar tedarik zincirlerimizi kuralım lakin yakın coğrafyamızda kuralım yaklaşımı var. Bir de ‘Reshoring’ tartışması kelam konusu. Yani ‘Evimize geri dönelim. Maliyetler daha yüksek olabilir fakat ülkemizde üretim yapalım.’ Bunun da öbür avantajları var. Bu tartışmalar işin coğrafyasına yönelik.”
Çin’in teknolojide çok önemli yatırım yaptığını belirten Dr. Altay Atlı şöyle devam etti: “Çin’in dünyada bir rekabet avantajı vardı; düşük maliyet. Yeni bir rekabet avantajını daha yüksek katma bedel, daha yüksek teknoloji içeriği ile yapmaya çalışıyor. Çin evvelce diğerinin tasarladığı cep telefonunu ucuza üretip, dünyaya satıyordu. Yeni yazmak istediği öykü ise şu; artık kendi dizayn ettiğim, daha da geliştireceğim cep telefonunu üreteceğim.”
Dijital İpek Yolu sürat kazanacak
Dr. Altay Atlı, Nesil ve Yol’da ise birçok projenin sürdüğünü tabir ederek, “Türkiye’de büyük bir proje var şu anda; Hunutlu Termik Santral projesi. Pandemide durmadı, Çin’den yeni işçi bile getirildi. Bence Jenerasyon ve Yol projesinin önceliği farklılaşacak. Geldiğimiz noktada daha farklı, dijital temaslar öne çıkacak. Dijital İpek Yolu adı altında sürdürülen teşebbüsler sürat kazanacak. Avrasya coğrafyasının iki ucunu yalnızca liman, deniz ve demiryolları ile bağlamak değil fiberoptikle, dijital temaslarla, dijital ticaretle bağlamak daha ön planda olacak. Sağlık İpek Yolu konusu da önemli formda sürat kazanıyor” dedi.
Yabancı yatırımcıların yüzde 67’si Avrupa’dan
Dr. Altay Atlı, kelamlarını şöyle tamamladı: “Türkiye, global iktisadın kıymetli bir modülü. Kendine yeterlilik ve çeşitlendirme öncelikli maksadımız olmalı. Asya’ya bakışımızı da çeşitlendirme olarak görüyorum. Türkiye’deki direkt yabancı yatırımcılara baktığımızda, yüzde 67’sinin Avrupa’dan, yüzde 4’ünün Asya-Pasifik’ten, bunun yüzde 1’inin de Çin’den olduğunu görüyoruz. Türkiye açısından Çin, Asya-Pasifik’teki tesirini artırmak için de uygun bir partnerdir.”
Türkiye, Avrupa+Çin formülünü değerlendirmeli
Pandemiyle bir arada bölgeselleşmenin daha kıymetli hale geldiğini vurgulayan toplantının moderatörü Türkiye İMSAD Lider Vekili Ferdi Erdoğan, Dr. Altay Atlı’nın konuşmasında, firmalara çeşitlendirme için önerdiği ‘Çin+1’ formülü ile ilgili “Bugün Türkiye hem ihracatı hem ithalatını yüklü olarak Avrupa ile yapıyor. Türkiye şu an Avrupa+1 formülünü kıymetlendirmeli. Bu +1, Çin olabilir” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
