Astım nedir
Astım hastalığı etrafımızda bulunan alerjen ve çevresel faktörlerle akciğerlerin hava yollarında enflamasyon dediğimiz Şirinevler travesti hasar sonucu çok bir hassasiyet olması ve bu hassasiyet sonucu da da tekrarlayan öksürük nefes darlığı hırlama üzere belirtilerin görüldüğü hastalığa denilmektedir Astım hastalığının çocuklarda görülme sıklığı Dünya genelinde 10 Şirinevler travestileri civarındadır
Astım sıklığının artmasının nedenleri
Alerjik hastalıkların görülme oranı günümüzde hayli artmıştır Bu artış salgın boyutuna ulaşmıştır Astım hastalığı de alerjik bir hastalıktır ve her geçen gün sıklığı artmaktadır Bu Travesti Şirinevler artışın nedenleri olarak genetik yatkınlık, kentleşme ve çağdaşlaşma için hayat stili değişiklikleri, hava kirliliği, dizel araç kullanımının artması, sigara dumanına maruziyet, batılılaşmış beslenme, obezite, sezaryen doğum oranlarında artış, antibiyotik erken kullanımı oranlarında artış üzere birçok faktör kıymetli rol oynamaktadır.
Temizlik gereçlerinin astım gelişme üzerine etkisi
Yapılan çalışmalarda astım gelişmesinde sıklıkla paklık materyalleri de suçlanmaktadır T emizlik materyallerinde bulunan klor su ile temas edince ziyanlı gazlara dönüşmekte ve uzun müddetli maruz kalınmasıyla akciğer burun ve ciltte ziyanlara neden olabilmektedir Akciğer hava yollarında hasara neden olarak astıma kronik bronşit alerjik nezleye ve dermatit dediğimiz cilt rahatsızlığına neden olduğunu gösteren çalışmalar vardır Bu nedenle paklık gereçlerin seçiminde kokusu olmayan yahut çok az olan uçucu organik bileşiklerin düzeyi ve toplam organik karbon düzeyi yüksek olmayan cilde ziyan vermeyen yeni jenerasyon paklık materyallerinin seçilmesi çok değerlidir Bu cins özelliklerin çamaşır sularında yüzey temizleyicilerinde deterjan ve bulaşık paklığında kullanılan eserlerinde sağlanması ilerde astım gelişimini engellemek için kıymetlidir
Astım değerli bir sıhhat sorunudur
Dünya Sıhhat Örgütü astımın çok değerli bir halk sıhhati sorunu olduğunu kabul etmiştir DSÖ ne nazaran tüm dünyada 339 milyon kişinin astımı olduğu varsayım edilmektedir ve 2016 yılında dünyada 417 918 astıma bağlı vefat görülmüştür Türkiye de de yılda iki bin civarında astım nedeniyle mevt olduğu iddia edilmektedir
Astım atağı ve astım belirtileri nelerdir
Astımın yaygın belirtileri ortasında öksürük nefes darlığı ve hırıltı bulunur Bu belirtiler bireyden şahsa değişiklik gösterebilir Belirtiler bazen şiddetlenir ve berbatlaşabilir bu durum da astım krizine neden olur Astımda görülen esas belirtiler
-
Sık sık öksürük olması ve bilhassa geceleri uykudan kaldıran öksürük olması,
-
Nefes sıkışması,
-
Göğüs ağrısı,
-
Akciğerde hırıltı sesinin duyulması,
-
Her gribin akciğere inmesi ve grip sonrası hırıltı öksürük belirtilerinin olması,
-
Oyun oynadıktan sonra öksürük, akciğerde hırıltı olması,
-
Spor, antrenman sonrası nefes sıkışması, akciğerde hırıltı, öksürük olması,
-
Gribe bağlı öksürüğün 2 haftadan uzun sürmesi,
-
İki kere yahut daha fazla zatürre hastalığına yakalanma belirtileri, alerjik astımın belirtileri olabilir.
Astım Krizi
Astım hastalığı olan bir şahısta birdenbire nefes sıkışması gelişmesi durumuna astım krizi denilmektedir Korkunç bir tecrübe olabilmektedir Göğüste sıkışma ciğerlerde daralma hissi zorlayıcı bir sürece neden olmaktadır Bir hastanın dediği üzere havada boğuluyor gibi hissedersiniz
Astım krizinin nedeni solunan havanın akciğerlere girip çıkmasına müsaade veren bronşiyal tüplerin iltihaplanması ve tıkanmasıdır Kriz sırasında bronşiyal tüpleri çevreleyen kaslar daralır hava yollarını daraltır ve nefes almayı çok zorlaştırır Öteki yaygın semptomlar hırıltı ve göğüste bir daralma sesidir
Krizin mühleti neyin neden olduğuna ve teneffüs yollarının ne kadar müddetle iltihaplandığına bağlı olarak değişebilir Hafif ataklar yalnızca birkaç dakika sürebilir daha şiddetli olanlar saatlerce günlerce sürebilir
Astım krizleri ölümcül olabilir fakat büyük ölçüde önlenebilir ve engellenebilir Astımın tedavisi erken ve yanlışsız olursa ve nizamlı denetim edilirse astım krizinin önlenmesi mümkün olmaktadır
Astıma bağlı vefatlar neden oluyor ve önlenebilir mi
Ölümlerin çoğunluğu önlenebilir ölümlerdir ve uzun devir medikal tedavinin yetersizliği ile astım hastalığı ve astım krizinin tedavisinde gecikmeden kaynaklanır Dünyanın birçok yerinde astımlı hastalar astım ilaçlarına ve sıhhat merkezlerine ulaşmada zorlanırlar Denetim edici ilaçların bulunamadığı ülkelerde vefat oranları yüksektir Astım tedavisinde sağlanan gelişmeler ile astımdan vefat oranları birçok gelişmiş ülkede azalmıştır
Astım tam olarak iyileştirilemese de astım ataklarını yahut alevlenmelerini tedavi ile azaltmak ve önlemek mümkündür
Astımla ilgili yanlışsız bilinen yanlışlar
Bu yılın Dünya Astım Günü nün teması astımla ilgili yanlış kanıları ortaya çıkarmak tır Bu tema astımlı hastaların bu hastalığın tedavisi ile ilgili gelişmelerden gönül rahatlığı ile faydalanmalarını engelleyen astımla ilgili sık duyulan söylenti ve yanlış kanıları belirlemeye yönelik bir davettir
Astımla ilgili yaygın yanlış kanılar şunlardır
1 Astım bir çocukluk çağı hastalığıdır vakitle kaybolur
2 Astım bulaşıcı bir enfeksiyondur
3 Astımlılar idman yapmamalıdır
4 Astım yalnızca yüksek doz kortizonla denetim edilebilir
5 Astım ilaçları âlâ hissedilen devirlerde kesilebilir
Astımla ilgili doğrular
1 Astım her yaşta ortaya çıkabilir Çocuklarda ergenlerde yetişkinlerde ve yaşlılarda astım ortaya çıkabilmektedir Astımın kendi kendine vakitle kaybolacağı kanısı gerçek değildir
2 Astım bulaşıcı bir enfeksiyon değildir Lakin viral teneffüs yolu enfeksiyonları örn soğuk algınlığı ve grip astım ataklarına neden olabilir Çocuklarda astım ekseriyetle alerji ile alakalıdır fakat erişkin yaşta başlayan astım daha az allerjiktir
3 Hastalık yeterli denetim altındaysa astımlılar antrenman yapabilirler hatta ağır spor dahi yapabilirler Astımı olan birçok sportmen vardır Spor astımlılarda obeziteyi engelleyerek astımın berbata gitmesini engellemektedir Bu nedenle astımlılar idman yapamaz kanısı hakikat değildir
4 Astım ekseriyetle düşük doz inhaler steroidlerle denetim altına alınabilir Astımın yalnızca yüksek doz kortizonla tedavi edildiği kanısı hakikat değildir Astım düşük doz kortizonla denetim altında tutulabilmektedir
5 Astım ilaçları güzel hissedilen devirlerde kendi kendimize kesmemiz yanlışsız değildir Zira düzgünleştirici ilaçlar uzun mühlet kullanılması gereken ve hekimin uygun gördüğü periyotta kesilmesi gerekir
Sonuç olarak özetleyecek olursak
Astım hastalığı sıklığı her geçen gün artmaya devam etmektedir Bu artışın nedeni çağdaşlaşmanın getirdiği çevresel faktörlerdir
Astım çocukluktan yaşlılığa her yaşta ortaya çıkabilir ve herkesi etkileyebilir
Astım bulaşıcı bir enfeksiyon değildir
Hastalık uygun denetim edilirse astımlılar antrenman yapabilirler hatta ağır spor dahi yapabilirler .
–Astımın yalnızca yüksek doz kortizonla tedavi edildiği kanısı yanlıştır
Astım ilaçları âlâ hissedilen devirlerde kendi kendimize kesmemiz yanlışsız değildir
Astıma bağlı vefatlar uygun tedavilerle önlenebilir
Astımda hakikat tedavi ve tertipli denetim son derece kıymetlidir
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı