Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Armağan İncesulu, 75 yaş üzerinde her üç şahıstan birinin işitme kaybı yaşadığını belirtti. 45-54 yaş aralığında ise her 10 bireyden birinde ortaya çıkan işitme kaybında, kulak sıhhatini etkileyen enfeksiyon ve kireçlenme üzere nedenlerin yanı sıra diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları da tetikleyici olabiliyor.
İşitme kaybında yaşla birlikte görülme sıklığı artıyor. Türkiye’de yapılan istatistiklere bakıldığında 45 yaşa kadar yüzde 2,1 oranında görülen işitme kayıpları, 45-54 yaş aralığında nüfusun yaklaşık yüzde 9,5’inde, 55-64 yaş aralığında yüzde 13,5’inde, 65 yaş üstünde ise yüzde 18,5’inde görülüyor. 75 yaş üstünde ise oran yüzde 32’ye yükseliyor.
Öbür hastalıklarda olduğu üzere erişkinlerde görülen işitme kayıplarında, taşıdığımız genetik mirasın rolü olduğunu belirten Prof. Dr. Armağan İncesulu, çevresel etkenlerin bu mirasın şekillenmesinde çok değerli bir yere sahip olduğuna dikkat çekti. Geçmiş yıllarda daha sık görülen dış, orta ve iç kulaktaki enfeksiyonların, aşılama, tabibe erken ulaşma ve daha güzel bakım ile birlikte azaldığını tabir eden İncesulu, yeniden de hala sık görüldüğünü ve işitme kaybı ile sonuçlandığını söyledi. İşitme kaybının nedenleri hakkında bilgi veren İncesulu şöyle devam etti: “Orta kulaktaki kemikçiklerde olan kireçlenmeler de orta derecede işitme kaybına neden olur. Dış kulak yolu, kulak zarı, orta kulak ve iç kulak yapılarında biyolojik yaşlanma sonucu ortaya çıkan değişiklikler de işitme kaybı ile sonuçlanabilmektedir. Yaşa bağlı gelişen ve presbiyakuzi olarak isimlendirilen bu işitme kaybında iç kulakta işitmeden sorumlu olan tüy hücreleri harap olmakta, işitmeden sorumlu korti organındaki öbür yapılarda da yaşa bağlı değişiklikler gelişmektedir. Bu yapıların yenilenmesi maalesef mümkün değildir. Ayrıyeten sıklıkla ileri yaşta görülen şeker hastalığı, yüksek tansiyon yahut kalp hastalıkları da iç kulağı etkileyerek işitme kaybının ortaya çıkmasını kolaylaştırabilir. Bu nedenlerin yanı sıra iç kulağa ziyanlı ilaç kullanımı, cümbüş yahut iş nedeniyle yüksek gürültüye maruz kalmak, başa alınan darbeler işitme kaybına neden olabilir.”
Yüksek sesle televizyon izleyen aile büyüklerine dikkat
Televizyon ve/veya radyonun sesinin çok açılması, konuşma sırasında hastanın sık sık sözleri tekrar ettirmesi, toplu bir biçimde sohbet edilirken işitme kayıplı kişinin konuşmaya uygunsuz bir vakitte yahut konuşulan mevzudan farklı bir husus ile dahil olması ya da konut içinde diğer odadan konuşulduğunda bunun duyulmaması hasta yakınlarının ve birlikte yaşadıkları insanların şikâyeti olarak ortaya çıkıyor. Daha az bağlantı bireyde toplumsal izolasyon, okul ve/veya iş performansında düşüş, yeni hususlara adaptasyonda ve öğrenmede zahmet, tüm bunlara bağlı hastada kendine inançta azalma üzere problemlere yol açabiliyor.
Araştırmalar hastaların şikayetlerinin başlaması ile faal olarak tedavi seçenekleri için başvurması ortasındaki müddetin 10 yıla kadar uzayabildiğini gösteriyor. Bunda, işitme kaybının ve işitme aygıtının yaşlılık belirtisi olarak algılanması, işitme aygıtı kullanımı ile ilgili etraftan duyulan olumsuz tecrübeler rol oynuyor. Şahıslar, iş ömründen, toplumsal bağlarından, aile içi bağlantılarından izole olurken, bilişsel işlevler bozuluyor, öğrenme, yeni şartlara adaptasyon gittikçe güç hale geliyor. Hastalar daha evvel ferdi olarak yapabildikleri hususlarda utangaç davranıyor ve yakınlarına bağımlı hale geliyor. Sonuçta kendini işe yaramaz yahut engelli hisseden bireylerde depresyon olağan popülasyondan çok daha sık bir formda görülüyor. Ayrıyeten insan olmanın temel aktivitelerinden biri olan irtibat yokluğu, hastalarda demans, Alzheimer üzere nörodejeneratif hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırıyor.
Kaybın derecesine ve tipine nazaran işitme aygıtı yahut implant tahlillerinden yararlanmak önemli
İşitme kaybı derecesi hafif-orta derece ise işitme aygıtının güzel bir seçenek olduğunu söz eden Prof. Dr. Armağan İncesulu, işitme kaybının ileri ve çok ileri olduğu durumlarda ya da sesleri ayırt etme sorunu yaşayan bireylerde, klasik işitme aygıtından sağlanacak faydanın sonlu olacağını belirtti. İncesulu şöyle devam etti: “Bu hastaların koklear implant için kıymetlendirilmesi uygun olacaktır. Koklear implantlar, iç kulaktaki yapıları elektriksel olarak uyarmakta ve akustik ihtarım sağlayan işitme aygıtlarının aksine hastaların duymasını sağlamaktadır. Fakat maalesef ülkemizde işitme kaybı sessiz ve görülmeyen bir mani olduğu için birden fazla vakit ihmal edilmekte ve yardım arayışı ötelenmektedir. Bu mevzuda toplumsal farkındalığın artırılması da çok değerlidir. Çünkü devlet implantlama maliyetini toplumsal garanti altına almıştır ve geri ödeme kapsamındadır. Bu bilginin daha çok vatandaşımıza ulaştırılması için farkındalık çalışmalarına yük veriyoruz.”
Yüksek sesle müzik dinleyen gençlerin kulakları risk altında
Yüksek sesle müzik dinlemek, çalışılan ortamlardaki gürültüler ya da günlük hayatta maruz kalınan gürültünün iç kulağı direkt etkilediğini belirten İncesulu, “Gençlik periyodunda bu tesirler fark edilmediğinden tedbir de gecikmektedir, halbuki gürültüye bağlı işitme kayıpları katiyen engellenebilir bir problemdir”, dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
