Obezite, bedende yağ dokusunun çok ölçüde artması olarak tanımlanır. Besinlerle alınan güç ölçüsünün, metabolizma ve fizikî aktivite ile tüketilen güç ölçüsünü aştığı durumlarda ortaya çıkar.
Çocukluk periyodunda obezite kıymetli bir sıhhat sorunudur. Bugün dünya üzerinde yüzbinlerce çocuk obezite ve obezitenin yol açtığı hastalıklarla çaba etmek zorunda kalıyor. Her 4 çocuktan birinin kilo sorunu yaşadığını söyleyen Acıbadem Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Renan Güneş “Yapılan araştırmalar 21. yüzyılın obez çocuklarının obeziteye bağlı hastalıklar nedeniyle ebeveynlerinden daha kısa yaşayacaklarını ortaya koyuyor. Obez çocukların üçte biri, obez ergenlerin de üçte ikisi erişkin periyotta de obez olarak kalıyor. Çocukluk periyodundaki obezitenin artışını durdurmak için çocukluktan itibaren tedbir almak gerekiyor” dedi.
Anne baba şişmansa…
“Anne babanın şişman olması durumunda; çocuklarında 80 obez olma ihtimali artırmaktadır. Anne babadan birinin şişman olması çocuğun obez olma durumunu 50’ye düşürmektedir. İkisi de obez değilse oran 9 olarak bulunmuştur” diyen Acıbadem Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Renan Güneş sözlerini şöyle sürdürdü: “Şehirlerde yaşayan çocukların fizikî aktivitesi daha kısıtlanmıştır. Yüksek kalorili besinlerin tüketimi ve hareketsizlik sonucunda çocuklar obeziteye eğilim gösterir. Obezite ve ruhsal etmenler ortasında bir bağlantı olduğu kabul edilmektedir. Anne baba çocuk ortasındaki olumsuz münasebetler çocuğun ruhsal yapısını etkileyip çok yemeye neden olabilmektedir.”
Pandemi obezite riskini arttırdı
Televizyon, bilgisayar ve tablet üzere teknolojik araçların günümüz çocuklarının aktivitelerini kısıtladığını söyleyen Renan Güneş “Buna bağlı olarakta güç tüketimini azaltmaktadır. Bilhassa son periyotlarda pandemi nedeniyle sokağa çıkmaları kısıtlı ve okul ortamları oturarak bilgisayar başında olduğundan hareketleri çok azalmış ve obezite riskleri artmıştır. Çocukların karbonhidrat ve yağ açısından varlıklı besinleri tüketmeleri obezite riskini artırmaktadır. Bilhassa fast food beslenme usulü obezite oluşumuna taban hazırlamaktadır” sözlerin kullandı.
Öğün sayısı büyük ehemmiyet taşıyor
Tiroid hastalıkları, hormonal nedenler, böbrek üstü bezi hastalıkları ve birtakım kronik hastalıkların da obezitye neden olabileceğini aktaran Güneş, beslenmede öğün sayısı ve alınan besin unsurlarının içeriğinin son derece kıymetli olduğunu söyledi. Güneş, beslenmenin sıklığının azalması, bir yahut iki öğün yemek yeme ve yiyeceklerin yüksek kalori içermesi durumunda obezitenin arttığını belirtti. Ailesel faktörler, çevresel faktörler, beslenme ve fizikî aktivite azlığı üzere durumların genel olarak obezite riskini artıran ögeler ortasında olduğunun altını çizdi.
Obezite bu meselelere yol açıyor
Dr. Renan Güneş çocuklarda obezitenin yol açtığı sıhhat problemlerini şöyle sıraladı;
-İnsülin hormonunun çok artması diyabet hastalığına neden olur. Şayet ailede şeker hastalığı varsa şeker hastası olma mümkünlüğü daha da artar.
-Obez çocuklarda ergenlik olağandan erken gelişebilir. Obez kız çocuklarında ergenliğin erken gelişmesine bağlı olarak adet düzensizlikleri ve kıllanma üzere hormonal bozukluklar ortaya çıkar.
-Obez kız çocuklarında erken kemik gelişimine bağlı erken adet görme yahut adet görememe ortaya çıkabilir.
-Obez çocuk ve gençlerde yük artışına bağlı olarak, eklemlere çok yük binmesi nedeniyle çeşitli ortopedik bozukluklar ortaya çıkabilir.
-Obezite çocuklarda teneffüs işlevlerini bozarak ve kalbe binen yükü artırarak hareket yeteneğini azaltır. Bu azalmaya bağlı olarak ortaya çıkan hareketsizlik güç tüketimini azaltarak obezite riskini artırır.
-Obezite birçok ruhsal bozuklukların ortaya çıkmasına da neden olur. Obez çocuklar toplumsal ilgilerden çekinerek daha içe kapalı bir hale gelebilir ve ruhsal sıkıntılar ortaya çıkabilir.
-Obez çocuklarda yüksek tansiyon, hiperlipidemi, şeker hastalığı, teneffüs bozuklukları, kalp damar hastalıkları, karaciğer yağlanması, safra kesesi hastalıkları, ortopedik bozukluklar, polikistik over sendromu ve ruhsal bozukluklar ortaya çıkabilir.
Önlem alın!
Çocukların ve gençlerin hareketsiz hayatlarının önüne geçilerek, fizikî aktivite yapmalarının obeziteyi önleyeceğini aktaran Renan Güneş “Sağlıksız yiyecekler, şekerli içecekler ve yüksek kalorili yiyecekler ile beslenmeleri azaltılarak, sağlıklı besin tercihi yapmaları için programlar oluşturulabilir. Erken çocukluk periyodundan itibaren çocukların sağlıklı beslenme, sistemli uyku ve fizikî aktivite alışkanlıkları ile büyümeleri sağlanabilir. Okul çağı çocukları ve gençler için okullarda sağlıklı besinlerin tercih edilmesi sağlanabilir” dedi.
Aile dayanağı çok önemli
Çocuklarda obezite tedavisinin uzun süren ve sabır isteyen bir süreç olduğunu belirten Renan Güneş “Bu bahiste ailenin takviyesi çok kıymetlidir. Ailenin sabırlı olması ve çocuğu gerçek yönlendirmesi gerekmektedir. Asıl gaye güç harcamasını artırmak ve alınan güç ölçüsünü azaltmak olmalıdır. Güç alımını azaltırken, çocuğun büyüme ve gelişmesi de göz önünde bulundurulmalıdır. Beslenmenin düzenlenmesi için çocuğun uygulayacağı diyetin, çocuğun ve ailenin yeme alışkanlıklarına uygun olarak özel bir formda hazırlanmalıdır. Diyet programı hazırlanırken, çocuğun büyüme ve günlük aktivitesi göz önüne alınarak, gerekli besin öğelerini içermesine dikkat edilmelidir” açıklamasında bulundu.
Fiziksel aktivite şart
Enerji harcanması için fizikî aktivitenin son derece değerli olduğunu kaydeden Renan Güneş kelamlarına şunları ekledi: “Bu nedenle diyet tedavisi kesinlikle idmanla desteklenmelidir. Antrenman programının da bireye uygun olarak düzenlenmesi gerekir. Çocuğun obezite tedavisinde başarılı olabilmesi için, yeme formunu ve fizikî aktivitelerini bir davranış biçimi ve hayat biçimi haline getirmesi gerekmektedir. Fizikî aktivite, yalnızca güç tüketimini artırmakla kalmaz birebir vakitte insülin hassaslığını artırarak şeker hastalığının tedavisi ve âlâ kolesterolü artırarak kalp damar hastalıklarının gelişimini pürüzler.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
