İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Ünitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 2017 yılında başlatılan “Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi”ne dair ayrıntılar ve proje kapsamında üretilen yayın ve malzemeler, düzenlenen çevrim içi toplantıda paylaşıldı. Proje kapsamında hazırlanan Çalışan Çocuk Bağcılar ve Küçükçekmece Pilot Araştırması Raporu, Eğitimcilere Yönelik Çocuk Personelliği ve Ayrımcılıkla Çaba Rehberi, Çevrim İçi Eğitim Görüntüleri, Uzman Görüntüleri ve Eğitimcilere Yönelik Çocuk İşçiliğiyle Uğraş Yol Haritası kamuoyuna tanıtıldı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Ünitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 2017 yılından bu yana yürütülen Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi’nin kapanış toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda proje kapsamında çocuk işçiliğiyle çaba için yürütülen çalışmalar ve üretilen yayın ve gereçler paylaşıldı. Inditex’in finansal dayanağı ile yürütülen projede Bağcılar Rehberlik Araştırma Merkezi, Bağcılar Belediyesi, Türk Kızılayı İstanbul Toplum Merkezi, İstanbul Aile ve Toplumsal Hizmetler Vilayet Müdürlüğü ve Öğretmen Ağı üzere kurum ve kuruluşlarla işbirlikleri gerçekleştirildi.
Öğretmenler için “Çocuk Personelliği ile Gayret Yol Haritası” ve çevrim içi eğitimler hazırlandı
Daha kapsayıcı eğitim ortamları yaratmak, yerelde çocuk işçiliğiyle gayret etmek ve bu mevzudaki farkındalığı arttırmak maksadıyla yola çıkılan proje kapsamında yapılanları anlatan İstanbul Bilgi Üniversitesi (BİLGİ) Çocuk Çalışmaları Ünitesi Proje Koordinatörü Ayşegül Kanal, 2017 yılında mahallî seviyede çocuk personelliği konusuna dikkat çekmeyi ve okul ortamlarını daha kapsayıcı hale getirmeyi hedeflediklerini tabir etti. Kanal; “Bu 4 yıl içinde Bağcılar – Küçükçekmece bölgesindeki çocuk personellerin durumunu tahlil etmek hedefiyle bir araştırma yürüttük. Bağcılar Rehberlik Araştırma Merkezi ile işbirliğimiz çerçevesinde ruhsal danışmanlarla görüşmeler yaptık, muhtaçlıkları belirledik ve kapsayıcı eğitim üzerine eğitimcilerle çalıştık. 2017 yılından bu yana yürüttüğümüz tüm çalışmaların bir çıktısı olarak hazırladığımız Eğitimcilere Yönelik Çocuk Personelliği ve Ayrımcılıkla Uğraş Rehberi’ni, Eğitimcilere Yönelik Çocuk İşçiliğiyle Uğraş Yol Haritası’nı, uzman görüntülerini ve ‘Çocuk Personelliği ile Uğraş Eğitimi’ çevrim içi eğitim görüntülerini 2021 yılında kamuoyu ile paylaştık” dedi.
Her 4 çocuktan 1’i “okulda ‘daha başarılı’ olsaydı” okulu bırakmayacağını söz etti
İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci çocuk işçiliğinin büyük bir yoksulluk sorunu olduğunu bununla birlikte farkındalık eksikliği, çocuk işçiliğinin yasallaştırılması ve var olan yasal durumun uygulamaya geçirilememesinin de tahlil bekleyen değerli sıkıntılar ortasında olduğunu belirtti. Uyan Semerci; “Akademi dünyasında bizler yaptığımız araştırmaların ve çalışmaların kamuoyuna etki etmesi ve farkındalık yaratması manasında birden fazla vakit zorlanıyoruz. Bu nedenle bu çalışmamızın sonuçlarını herkesin ulaşarak faydalanabileceği biçimde tasarlamayı hedefledik. Çocuk personeller birer sayı değil, her bir çocuğun üstün faydasını gözetir formda çocuk işçiliğiyle gayrette elbirliği şart” dedi. Proje kapsamında Bağcılar-Küçükcekmece bölgesinde yürütülen araştırmanın sonuçlarını paylaşan Uyan Semerci, “Prof. Dr. Emre Erdoğan ve Beğenilen Durmuş ile birlikte dezavantajlı mahallelerde yaşayan 12 ila 18 yaş aralığındaki çalışan çocukların durumunu tespit etmeyi amaçladık. Tespit edilen 301 çalışan çocuk ve ailesiyle yapılan görüşmeler gösteriyor ki; 16-18 yaşındaki çocuklar da dâhil olmak üzere bu çocukların neredeyse tamamı yasaya uygun kurallarda çalışmıyor. İş yerinde işverenlerinden yahut üstlerinden makûs muamele gördüğünü söz eden çocukların sayısı yüzde 50’den fazla. En değerli bulgulardan biri ise okulu bırakan çocukların yüzde 40’ı para kazanmak için çalıştığını söz ederken 4 çocuktan 1’i de ‘eğer okulda başarılı olsaydım okulu bırakmam gerekmezdi’ diyor. Sadece ‘çobanlık yapıyordu, dereceye girdi’ üzere manşetlerde yer alan yılmaz, sağlam çocuklar değil ‘başarı’ gösteremeyen çocukların da eğitim sistemi içinde kalması için kapsayıcı bir perspektif gerekiyor, eğitimin her çocuk için bir hak olduğunun anlaşılması şart” dedi.
Çocuk işçiliğiyle uğraşta nereden nasıl dayanaklar alabilirim?
BİLGİ Çocuk Çalışmaları Birimi’nden Gözde Durmuş, alanda karşılaştıkları en büyük sıkıntılardan birinin, insanların çocuk personelleri tespit ettiğinde ne yapacaklarını bilememeleri olduğunu söz etti. Bu meseleden yola çıkarak, Bağcılar’da yaptıkları saha görüşmeleri ve haritalama çalışmalarıyla birlikte “Çocuk İşçiliğiyle Gayrette Nereden Nasıl Takviyeler Alabilirim?” dokümanını hazırladıklarını belirtti. Çocuk işçiliğinin önlenmesi, bildirilmesi ve denetlenmesi için çocuğun en yakınından başlayarak yerelde tüm ilgili bakanlıkların ve müdürlüklerinin, belediyelerin, kolluk kuvvetlerinin ve ilgili STK’ların sorumluluğunu ve işbirliği yapmasının kıymetini vurguladı. BİLGİ Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Projeler Yöneticisi Gizem Külekçioğlu ise 8 adımdan oluşan öğretmenler için hazırlanan yol haritasını aktardı. Web sitesi üzerinden erişilebilen bu haritayla interaktif bir halde çeşitli kriterler ve teklifler eşliğinde, eğitimciler tarafından karşılaşılan olaylarda izlenebilecek formüller için dayanak sağlamanın amaçlandığını belirtti. Danışman ve Eğitimci Ayşe Beyazova, çocukların kararlara iştirakinin olmadığı durumlarda kapsayıcılıktan kelam edilemeyeceğini belirterek, “Eğitimciler için hazırladığımız rehberde üç temel sorudan yola çıktık. Bunlar; ‘Farklı toplumsal ekonomik statülerden gelen çocukların hepsi gerçek manada eğitime katılabilir mi?’, ‘Bir sınıftaki tüm çocukların farklı muhtaçlıklarını gözetmek mümkün mü?’, ‘Çocuk personelliği konusunda öğretmenin ve okul idaresinin yapabilecekleri nelerdir?’ soruları. Eğitimde kapsayıcılık çocuklar için bir dönüm noktası yaratıyor. Çocukların sınıfta kendini daha inançta, ilişkin ve uzman hissetmesine büyük katkısı var.” dedi. Etkinlikte kelam alan öğretmen Esra Deniz; “Verilen eğitimler öğretmenler açısından benim sınıfımda çocuk personel var mı sorusunu sormalarına neden oldu. Ve bu çocuklarla nasıl çalışmamız gerektiğine yönelik hazırlanan el kitapları çocuklara yaklaşımımızda çok tesirli oldu.” diyerek kendi tecrübesini aktardı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
