Koronavirüs tanısı alan hastaların şikayetlerine çoğunlukla nefes darlığı eşlik ediyor. Pandemi nedeniyle hastalığa bağlı olmayan, olağanda de nefes darlığı yaşayan bireyler ise bu nedenle tedirginlik yaşıyor. Nefes darlığı durumunda vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulması büyük ehemmiyet taşıyor. Memorial Antalya Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Mehmet Parlak, nefes darlığı ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Aşırı kilo nefes darlığına yol açabilir
Nefes darlığında görülen şikayetler ya da yarattığı his şahıstan şahsa nazaran değişir. Nefes darlığı; ağrıdan, çok kilodan, kondisyon eksikliğinden, altta yatan hastalıklar ya da ruhsal nedenlerden olabilir. Nefes darlığı yorgunluk ile birlikte hastaların en çok şikayet ettiği durumlardan biridir. Nefes darlığı kişinin nefes alamadığı yahut nefes alırken zorlandığı manasına gelir. Yani bireyler oksijen muhtaçlığının yetmediğini ya da nefes alıp verirken engellendiğini düşünür. Bunun dışında kimi şahıslar bunu göğüste bir tartı ve baskı olarak tanım edebilir. Çok kiloya bağlı kondisyon eksikliği ya da ruhsal nedenler nefes darlığına yol açtıysa, nefes terapileri fizik tedavi ile birlikte uygulandığında şahsa tahlil getirebilir.
Genellikle akciğer kaynaklı meselelerden gelişiyor
Nefes darlığında kandaki oksijen düzeyi, kan gazı ya da fiziki muayenede olan nefes, teneffüs sayısı en önemli kriterlerdir. Lakin oksijen düzeyi yahut öteki kriterleri çok âlâ olan bir kişi bile birtakım anlarda ya da durumlarda nefes darlığı hissine kapılabilir. Nefes darlığı ekseriyetle akciğer kaynaklı sıkıntılardan gelişir. Sigara kullanımına, kilo alımına, kondisyon eksikliğine ve çevresel faktörlere nefes darlığı gelişebilir. Lakin altında yatan çok önemli akciğer ve kalp rahatsızlıkları da olabilir. Birden teğe oluşan nefes darlığı katiyen patolojiktir. Buna neden olan değerli sebepler olduğunu vurgular ve nefes darlığına neden olan etkenlerin çabucak araştırılması gerekir. Bilhassa kısa müddette gelişen nefes darlığı çoklukla daha tehlikeli ve ölümcül olabilir.
Stres nefes darlığına sebep olabilir
Nefes darlığına ruhsal faktörler de neden olabilir. Depresyon, gerilim, anksiyete, panik atak vb durumlar nefes darlığına yol açar. Kişinin astım ya da kalp hastalığı üzere fizikî bir rahatsızlığı olsa da o anın gerilimi ve paniği ile birlikte esasen mevcutta olan nefes darlığını artırabilir. Nefes darlığının tespitinde kan analizleri, röntgen, SFT – teneffüs işlev testi, gerekli durumlarda EKG ve akciğer tomografisi nefes darlığında başvurulan testlerdir. Kimi hastalarda vakit içindeki eforu pahalandırmak gerekebilir.
Altta yatan rahatsızlık belirlenerek tedaviye başlanmalı
Nefes darlığında altta yatan rahatsızlığı bulmak ve uzman denetiminde buna yönelik tedavi planlamak büyük değer taşır. Tedavide öncelikle kişi kilo aldıysa kilo vermesi, sigara kullanıyorsa sigarayı bırakması ve kondisyonu düşükse kondisyonu artırıcı idmanlara ya da fizik tedaviye yönlendirilmesi sağlanmalıdır. Astım ve KOAH’tan ötürü bir atak ve buna bağlı bir nefes darlığı gelişiyorsa öncelikle hastalıkların tedavisi yapılır. Nefes darlığında teneffüs tedavileri planlanabilir, bilhassa astım ve KOAH kelam mevzusuysa buna yönelik inhalasyon ilaçlarıyla tedavi uygulanır. Nüks durumu varsa daha özellikli bir tedavi planına uyulması gerekir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
