Vücudumuzdaki kirli kanı taşıyan toplardamarların (ven) hastalığıdır. Damar duvarı yapısındaki bozukluklar yahut toplardamarlardaki kanın geriye kaçmasını engelleyen kapakçıkların işlevini kaybetmesi nedeniyle toplardamarların içindeki basınç artar. Sonuç olarak toplardamarlar vakitle genişler ve deforme olur. Kabaca tanımlayacak olursak venlerin kanı geriye kaçırmasına venöz yetmezlik, damarların bariz hale gelmesine ise varis denir.
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Kısmından Dr. Öğretim Üyesi Oğuz Konukoğlu, Varis rahatsızlığı ve tedavi formülleri hakkında bilgiler verirken, bilhassa bacak varislerini arttırıcı bir tesiri bilinmemekle birlikte, Covid geçiren varis hastaların tromboz ihtimali daha yüksek olduğu için, toplardamar tıkanıklığı ihtimalinin daha yüksek olduğunu söz etti.
Varis Hastalarının Nasıl Şikayetleri Olur?
Varis hastalarının kaşıntı, ağrı, kramp, bacakta gerginlik ve basınç hissi, ödem, varislerin artışına bağlı olarak bacak imajının bozulması ve renk değişikliği üzere şikayetleri olur. Genelleyecek olursak bu şikayetler ekseriyetle ayak bileği ile diz ortasında ve ayakta durmayla daha artar karakterlidir.
Kimlerde daha sık görülür?
Gününü ayakta geçiren meslek kümelerinde (öğretmen, garson, güvenlik vazifelileri, sıhhat çalışanları) daha sık görülmektedir. Genetik yatkınlığı olanlarda, yaşlandıkça ve hamilelik sırasında varis görülme sıklığı artar.
Daha nadiren karın içi toplardamar tıkanıklıklarında yahut kitle basısı durumunda varis görülebilir.
Hangi toplardamarlarda varis görülür?
Kılcal Toplardamarlar cildin 1-2 mm altında ve 1-2 mm kalınlığı geçmeyen damarlardır. Ekseriyetle lokal bulgular verirler ve önemli sıhhat meselelerine yol açmazlar. Skleroterapi, ciltten lazer yahut RF (Radyofrekans) uygulamaları ile tedavi edilebilirler.
Yüzeysel toplardamarlar cildin 1-2 cm altında seyreden VSM (Vena safena magna) ve VSP (Vena safena parva) damarlardır. Hastalığında 0.5-2 cm kalınlığında cilt altında kurtçuk-sosis biçiminde kabarıklıklar görülür. Bacakta şişlik, ağrı, gerginlik ve kramp şikayetlerine neden olabilirler. Açık cerrahi ve endovenöz lazer yahut RF uygulamaları ile tedavi edilebilirler.
Derin toplardamarlar ise uzuvların kanının çoğunluğunu toplarlar ve merkeze yakın yani derinde seyir gösterirler. Gözle görülmezler. Hastalığında tüm bacağı etkilerler. Açık cerrahi ile tedavi edilebilirler.
Varisler sıhhat sorunu yaratır mı?
Varis, birinci devirlerde görüntüsel rahatsızlıklar yaratır. Lakin daha sonraki devirlerde bacak bölgesinde şiddetli ağrı ve toplardamarda iltihaplanma üzere durumlar görülebilir. Daha ileri hadiselerde bacak renginde yoğunlaşma ve açık yaralar görülür. Hatta varisin yırtılıp kanaması ve varis içinde pıhtı oluşmasıyla birlikte akciğerlere pıhtı atması üzere zahmetler da kelam konusu olabilmektedir.
COVID geçirmek varisleri artırır mı?
Covid hastalığının bacak varislerini direkt artırıcı bir tesiri bilinmemekle bir arada bu hastalarda tromboz (pıhtı) ve tıkanıklık ihtimalinin arttığı bilinmektedir. Varis hastalarında da tromboz ihtimali daha yüksek olduğu için COVID geçiren varis hastalarında toplar damar tıkanıklığı ihtimalinin daha yüksek olduğu söylenebilir.
Varislerin kaşınması ne manaya gelir?
Varislerin kaşınması ekseriyetle ciltte incelme ve renk değişikliği meydana geldiğinde görülür. Bu durum varislerin klinik olarak ileri düzeyde olduğunun göstergesi olabilir. İncelmiş ciltteki varislerin kaşınması bacakta önemli kanamalara neden olabilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
