D vitamini eksikliği COVID 19 hastalığının şiddetini artırabilir
Sağlık Bakanlığı Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması Escort Caddebostan TBSA 2019 raporuna nazaran ülkemizde 15 yaş ve üzeri erkeklerin sadece 14 5 i bayanların da 7 2 si olağan D vitamini düzeyine 30 79 ng mL sahip Lakin Avrupa Caddebostan Escort Besin Güvenliği Otoritesi EFSA tarafından bağışıklık sistemini destekleyici tesiri de onaylanan D vitamini eksikliği COVID 19 hastalığının şiddetini artırabiliyor
Hipertansiyon diyabet kardiyovasküler hastalık metabolik sendrom üzere çeşitli bulaşıcı olmayan hastalıkların Caddebostan Escort Bayan düşük D vitaminiyle alakalı Bu hastalıklar D vitamini eksikliğiyle birleştiğinde COVID 19 hastalığını şiddetli seviyede geçirecek olayların sayısını artırabilir
Sıklıkla virüslerin neden olduğu akut teneffüs yolu enfeksiyonları ile D vitamini bağı birçok bilimsel çalışmanın da konusu Düşük D vitamini ile teneffüs yolu enfeksiyonları ortasında bir alaka olduğu düşünülüyor Son yıllarda yapılan çalışmalar da D vitamini ile akut teneffüs yolu enfeksiyonları ortasındaki ilgiyi destekliyor D vitamini sonradan kazanılmış ve doğuştan gelen bağışıklık sistemi üzerinde tesir gösterebiliyor Ayrıyeten D vitamini iltihaplanmayı azaltabiliyor ve bağışıklık sistemi hücrelerinin tesirlerini artırabiliyor Bu nedenle D vitamini düzeyinin hastalığın gelişimi ve seyri için değerine çok daha fazla dikkat edilmesi gerekiyor Hastaneye yatma durumunda D vitamini düzeyinin süratlice gözden geçirilmesi ve mümkünse tedavisi gerekiyor
İç yerlerde fazla vakit geçirmek riski artıyor
Temel olarak güneş ışığından ve çok daha az ölçülerde olsa da besinlerden alınabilen D vitamini kalsiyum emilimine yardımcı olması kemiklerde kalsiyum depolaması kandaki kalsiyum düzeyini denetim etmesi ve en kıymetlisi de kalsiyum fosfor istikrarını düzenlemesi açısından beden için epeyce kıymetli bir vitamin Dünya Sıhhat Örgütü WHO kâfi D vitamini üretimini sağlamak için güneş yanıklarının oluşmamasına dikkat edecek biçimde her gün yüz ve kolları azamî 30 dakika güneşe maruz bırakmayı öneriyor Bununla birlikte kış aylarında güneşten yararlanamamak ve iç yerlerde fazla vakit geçirmek D vitamini yetersizliği için risk oluşturabiliyor Ayrıyeten yapılan birtakım çalışmalarda D vitamini seviyesinin istenilen seviyelere çekebilmede hareketli hayatın fizikî aktivitenin çok kıymetli olduğunu belirtiyor
Dünyada ve Türkiye de durum ne
Avrupa’da D vitamini eksikliği kış aylarında yaygın olarak görülüyor ve temel olarak yaşlılar ile göçmenleri etkiliyor İskandinavya’da nüfusun yalnızca 5’i düşük D vitamini düzeylerinden etkilenmekte iken Almanya Fransa ve İtalya’da toplumun 25’ten fazlasında görülüyor D vitamini eksikliği bilhassa yaşlılarda görülüyor Avusturya’da yaşlıların yaklaşık 90’ı D vitamini yetersizliği ile karşı karşıya Türkiye de ise maalesef D vitamini yetersizliği belirtilen ülkelerden çok daha ağır görülmekte Daha da berbatı yalnızca yaşlılar değil tüm nüfus katmanları önemli boyutlarda etkilenmekte Yetersiz D vitamininin aşikâr başlı nedenleri var Bunlar düşük UVB maruziyeti özellikle kuzey bölgelerde kış mevsimi nedeniyle güçlü pigmentasyon durumu yahut yaşlanmayla ciltte vitamin sentezinin azalması üzere Buna ek olarak yetersiz beslenme balık ve D vitamini ile zenginleştirilmiş yiyeceklerin tüketiminin yetersizliği yaşlılık ve yoksulluk da nedenler ortasında Gebeler ve 5 yaş altındaki çocukların yanı sıra en önemli risk kümeleri ortasında yaşlılar 65 yaş üstü güneşe çok az maruz kalan yahut koyu deriye sahip olan bireyler yer alıyor Bakım meskenlerinde yaşayanlar ya da salgın periyodunda karantina münasebetiyle iç yerlerde daha uzun mühlet vakit geçirenler de D vitamini eksikliği istikametinden risk altında görülüyor
Sağlık Bakanlığı Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması TBSA 2019 raporuna nazaran 15 yaş ve üzeri bireylerde temel özelliklerine nazaran D vitamini kıymetleri dağılımı incelendiğinde erkeklerin sadece 14 5 inin bayanların ise 7 2 sinin olağan D vitamini düzeyine 30 79 ng mL sahip olduğu görülüyor Beslenme durumları incelendiğinde ise EFSA’nın diyetle D vitamini AI teklifinin altında kalan bireylerin oranı 95 5 Bu durum Türkiye de yaşayanların D vitamini eksikliği riski altında olabileceğini gösteriyor
Kaynaklar
- Rhaiza Aponte and Cristina Palacios 2017 Vitamin D for prevention of respiratory tract infections e Library of Evidence for Nutrition Actions eLENA World Health Organization WHO
- Vitamin D National Institutes of Health NIH
- Vitamin D Harvard T H Chan School of Public Health
- Helena Gibson Moore Vitamin D fence Can vitamin D help prevent common cold British Nutrition Foundation BNF
- Gruber Bzura BM Vitamin D and Influenza Prevention or Therapy Int J Mol Sci 2018 Aug 19 8 2419
- Biesalski H K 2020 Vitamin D deficiency and co morbidities in COVID 19 patients A fatal relationship NFS Journal
- T C Sıhhat Bakanlığı Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması TBSA 2019 Raporu
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
