ESNAF, İKTİSAT İDARESİNİ BABACAN’A ŞİKÂYET ETTİ
’Devleti yönetenler bu dükkânı bir hafta çeviremezler’
DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, esnaf ziyaretleri sırasında döner dükkânı işleten bir esnafla biraraya geldi. Babacan’la sohbet eden esnaf yaşadığı ekonomik meşakkatleri paylaştı.
‘Borcu borçla ödüyoruz, bu sistem nereye kadar gidecek?’
Babacan’ın “Devleti yönetenler yanınızda iki ay çıraklık yapsa ekonomiyi daha güzel yönetirler” kelamları üzerine genç dönerci şu tabirleri kullandı:
“İki ay değil, bir hafta bile geçinemezler. Burada çalışan işçinin aldığı maaşla, ödedikleriyle mutlaka geçinemezler. Ülkede iktisat varsa bana bir kişi göstersin Allah isteği için. O denli bir şey yok. Şu dükkânı bizim çevirdiğimiz sistemde ne iktisat bakanları ne hükûmet çevirebilir. Biz gidiyoruz sağdaki esnaftan, soldaki esnaftan 100 lira borç alıyoruz işçiye maaş ödüyoruz. Sonraki gün onlara borcumuzu ödüyoruz, diğerinden borç alıyoruz. Nasıl dönecek bu sistem? Nereye kadar gidecek?”
‘Kredi para kazanmak için alınır lakin şu an borç çoğalıyor’
Babacan esnafa iktisadın pandemi öncesinde zayıfladığını, Merkez Bankası’nın rezervlerinin ve yedek akçelerinin pandemiden evvel sıfırlandığını anlattı. “Onun için hükûmet esnafa, küçük işletmeye yeteri kadar dayanak veremedi” diyen Babacan’a esnaf şunları söyledi:
“Destek mestek kıssa. Bize üç ay bin lira verdiler. Ben bin 500 lira kira ödüyorum. Aldığım dayanak kirama yetmedi. Bunun yanında ben 20 stopaj, 400 lira ödedim. Beş kişi çalıştırıyorum. Minimum fiyatın masrafıyla neredeyse 20 bin lira ödüyorum. KOSGEB’den takviye kredisi, ertelemeli kredi diye açıklama yaptılar, büsbütün öykü. 500 tane esnaf tanıyorum ve daha takviye alanı görmedim. Nefes kredisi demek artık ‘son nefes’. Yani ‘artık ölüyorum ben’ diyor. Takviyesi almak için daha evvelki krediden faydalanmamış, bitmiş olacağım. Hani ‘Sen iflas et, ben sana o takviyesi vereyim’ demek istiyor.”
Bunun üzerine Babacan, “Kredi ne için verilir? İleride para kazanmak için yatırım yaparsın. Şu an bir yatırım yok. Krediyi günlük harca diye veriyor. Kredi alıp harcıyorsun, borç çoğalıyor. İşler bir gün büsbütün düzelse bile nasıl ödenecek? Bunlar hesap kitap bilmiyorlar” dedi.
‘Vergi ödeyemedim diye hesaplarıma bloke koydular’
Esnaf, pandemi devrinde vergi ödeyemediği için hesaplarına bloke konulmasından şu sözlerle şikâyet etti:
“Pandemi periyodunda vergi ödeyemediğim için üç ay banka hesaplarıma bloke koyuldu. ‘Ödemeyeceğim’ demiyorum; bu vergi mecburen ödenecek. Ben bu ülkenin vatandaşıyım, sen benim banka hesabıma nasıl bloke koyabilirsin? Bir de şu devirde. 7 yıldır esnafım. Bugüne kadar vergisini, BAĞKUR’unu, SSK’sını ödemiş bir kişi bugün bunu ödeyemiyorsa bir düşünmeli.”
DEVA Partisi’nin Türkiye’de açıklanan birinci Covid-19 olayının akabinde yaptığı çağrıyı hatırlatan Babacan, “‘Pandemi bitene kadar esnafın tüm vergi ödemelerini faizsiz erteleyin’ dedik” diye karşılık verdi.
‘Dükkânı işletmenin bir manası kalmadı’
Genç dönerci, maliyetlerdeki artıştan ise şu sözlerle yakındı:
“Pandemi en çok bizi etkiledi. Yapacak bir şeyimiz kalmadı. İşçi masrafı, kira, faturalar, son gelen artırımlar sebebiyle dükkânı devretmeye çalışıyoruz. Bir sene öncesinde 11 liraya aldığımız tavuk şu an 21 liraya çıktı. Neredeyse yüzde 90 artırım geldi. Bir sene öncesinde aldığım tavuğu iki katı fiyatına alıyorum. Bir sene öncesinde ödediğim elektriğin bir buçuk katını ödüyorum. Mantık olarak baktığımda bu dükkanı işletmemin manası kalmadı. Çalışana artırım yapıyorum mecburen, mesken geçindiriyorlar. Sattığım yemeğe artırım yapıyorum lakin bu kere müşteri kaybediyorum. Yapacak hiçbir şeyimiz kalmıyor.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
