Uluslararası Çalışma Örgütü ILO Türkiye Ofisi nin hazırladığı rapor çoğunluğunu bayanların oluşturduğu ve birçoklarının kayıt Escort karşıyaka dışı çalıştığı mesken emekçilerinin beşere yakışır şartlarda çalışabilmesi için ILO nun 189 Sayılı Konut Çalışanları Kontratı ışığında daha fazla toplumsal muhafazaya ve inançlı istihdama dâhil edilmeleri gerektiğini vurguluyor
Uluslararası Çalışma Karşıyaka escort Örgütü ILO Türkiye Ofisi çoğunluğu bayan olan ve kayıt dışı çalışan konut çalışanlarının global salgınla daha da derinleşen sosyo ekonomik problemlerini ve şartlarını ortaya koymak ve konut personellerinin çalışma şartlarının Karşıyaka escort Bayan güzelleştirilmesine yönelik tahlil teklifleri sunmak gayesiyle bir rapor hazırladı
Rapor 17 Haziran 2021 tarihinde işçi işveren örgütleri ve kamu kurumları temsilcilerinin iştirakiyle gerçekleşen çevrim içi aktiflikte kamuoyuyla paylaşıldı
Dr Ceyhun Güler tarafından hazırlanan “Ev İşçiliğinin Türkiye’deki Görünümü: Kapsam, Boyut ve Sorunlar” Raporu konut personellerinin mevcut sosyo-ekonomik ve hukukî durumunu ve problemlerini iş sıhhati ve güvenliği, çalışma kaideleri, istihdam edilme teknikleri, sendikal haklar ve örgütlenme, kontrol ve teftiş bağlamında tahlil ederek, mesken çalışanlarının beşere yakışır çalışma şartlarında çalışmalarına ve mevcut sıkıntıların tahliline yönelik siyaset tekliflerinde bulunuyor.
ILO Türkiye Ofisi nin İsveç takviyesiyle yürüttüğü Kadınlar İçin Daha Çok ve Daha Uygun İşler Programı kapsamında hazırlanan ve mevzu ile bağlantılı kapsamlı literatür taramasının yanı sıra konut personelleriyle kamu kurumlarının personel ve patron örgütlerinin temsilcileriyle derinlemesine yapılan görüşmeleri de yansıtan Rapor global salgının konut personellerinin çalışma şartlarına olan tesirini de ele alıyor
Kayıt Dışılık ve Sayısal Dataların Azlığı Birbirini Etkileyen Öncelikli Problemler
Çoğunluğunu bayanların oluşturduğu mesken emekçilerinin öncelikli meselelerinin kayıt dışı ve garantisiz istihdam olduğuna dikkat çeken rapor kayıt dışılığın birebir vakitte konut çalışanlarının sayılarının emniyetli bir formda tespit edilebilmesinin ve hasebiyle mesken personellerinin problemlerinin boyutunun belirlenmesinin ve bu sıkıntılara yönelik tahlil tekliflerinin geliştirilmesinin önündeki en kıymetli manilerden biri olduğuna vurgu yapıyor
TÜİK datalarına nazaran Türkiye de konut işçierinin yüzde 90 ından fazlası bayanlardan oluşuyor ve mesken işiçilerini örgütleyen sendikaların verdiği bilgilere nazaran Türkiye de bir milyonun üzerinde mesken çalışanı var
Rapora nazaran kayıt dışı çalışmanın yaygın olması mesken çalışanlarının çalıştığı iş yerlerinin çoklukla özel hanelerden oluşması personel patron bağlantılarının klâsik istihdam yapısının dışında kalması sayısal tespitlerin çoğunlukla beyana dayanması nedeniyle varsayımın ötesinde net sayının tam olarak belirlenememesi bir taraftan kayıt dışılık oranının tespitini de zorlaştırırken başka taraftan kayıt dışılığın fazla olması da mesken emekçilerinin tam sayılarının tespitini güçleştiriyor
Ev Çalışanlarının En Az Yüzde 70 i Aktif Toplumsal Muhafazadan Yoksun
Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK bilgilerine ve Toplumsal Güvenlik Kurumu SGK istatistiklerine nazaran Türkiye deki mesken personellerinin en az 70 inin aktif bir toplumsal müdafaadan mahrum olduğunu söz eden Rapora nazaran bu oran mesken personellerini örgütleyen sendikaların kestirimleri dikkate alındığında yüzde 90 ın üzerine çıkıyor
Rapor Türkiye de konut çalışanlarının sigortalı çalışmalarının sağlanmasına yönelik 2015 yılında yapılan düzenlemelerin kıymetli bir adım olduğuna işaret etmekle birlikte konut çalışanlarının daha aktif bir toplumsal muhafaza sistemine dahil edilmesinin gerekliliğini vurguluyor
Daha Faal ve Kapsamlı Toplumsal Müdafaa Sistemine Muhtaçlık Var
Rapora nazaran mesken personelliği alanındaki en kıymetli meselelerden birisi Türkiye deki konut emekçilerinin iş kanunu da dahil olmak üzere istihdam bağlantılarını düzenleyen temel kanunların kapsamı dışında olmaları ve mesken çalışanlarının iş tarifleri ile yapacakları işin kapsamının belirlenmesine yönelik yasal düzenlemenin olmaması Bu durum hak ve yükümlülükleri Türk Borçlar Kanunu ile tanımlanan konut çalışanları için belirsizlik yaratıyor ve iş yüklerini ağırlaştırabiliyor
Daha Güzel Çalışma Standartları İçin Kayıtlı İstihdamı Artırmaya Yönelik Yasal Düzenlemeler Kıymetli
Ev emekçilerinin teminatsız belirli bir mesai saatinin olmadığı iş tariflerinin bilinmeyen olduğu müsaade haklarından mahrum fiyat standartlarının ve garantisinin olmadığı iş sıhhati ve güvenliğine ait standartların belirlenmediği bir ortamda ağır çalışma şartları altında çalışmak zorunda kaldıklarını belirten Rapor bu bağlamda daha faal ve kapsayıcı yasal düzenlemelerin yapılarak mesken personellerinin kayıtlı istihdamının teşvik edilmesinin konut çalışanlarının çalışma haklarından ve standartlarından yararlanmalarına katkıda bulunacağına dikkat çekiyor
İş Sıhhati ve Güvenliği ile Şiddet ve Taciz de Öne Çıkan Sorunlar
Ev personellerinin karşı karşıya kaldıkları iş sıhhati ve güvenliği sorunlarının bir birçoklarının önlenebilir olduğunu vurgulayan Rapor da bu hususa dair gerekli tedbirlerin alınmaması ve kâfi şuur seviyesinin oluşturulmaması nedeniyle mesken çalışanlarının iş kazaları ile karşılaştığı yahut yapılan işle ilgili çeşitli hastalıklara maruz kaldığı söz ediliyor
Rapor a nazaran mesken personelleri fizikî biyolojik kimyasal ve psiko sosyal pek çok iş sıhhati ve iş güvenliği riski altında ve alandaki iş kazalarının birden fazla düşme kayma yahut yaralanma halinde tezahür ediyor Kas ve iskelet hastalıkları bulaş riski teneffüs yolu hastalıkları da mesken emekçilerinin en sık karşılaştıkları meseleler ortasında yer alıyor
Bunun dışında patronun personele karşı uyguladığı makus muamele şiddet ve taciz de Rapor da dikkat çeken öbür problemler olarak belirtilirken konut çalışanlarının çoklukla özel hanelerde ve izole biçimde çalışmalarının bu durumun sebeplerden birisi olarak tabir ediliyor
Rapor a nazaran şiddet yiyecek yoksunluğu ruhsal baskı haksız yere suçlama anlayışsızlık küçümseme ve mahpus dâhil olmak üzere cinsel ruhsal ve fizikî istismar konut çalışanlarının karşılaştığı en ağır problemler ortasında yer alıyor
Ev Personelleri Sendikal Hak ve Özgürlüklerden Yararlanamıyor
Rapor mesken çalışanlarının sendikal hak ve özgürlüklerden faal bir biçimde yararlanamadığını zira bunu sağlayacak aktif bir düzeneğin olmadığı tespitinde de bulunuyor
Rapor a nazaran mesken işlerinin kendine mahsus yapısı ve işyerlerinin özel hanelerden oluşması mesken emekçilerinin birçoklarının çalışma ömrüne ait yasal düzenlemelerde kapsam dışı sayılmaları sistemsiz ve süreksiz çalışma işyerinde çalışan konut personeli sayısının az olması üzere nedenler de örgütlenmeyi güçleştiren ögeler ortasında
Covid 19 Mesken Personellerinin Sorularını Derinleştirdi
Rapor un öne çıkarttığı öbür bulgulardan biri ise global salgının birçok kayıt dışı çalışan konut emekçilerinin sorularını bu devirde daha çok derinleştirdiği Bu periyotta mesken personellerinin birden fazla işlerini kaybetmiş iş teminatından mahrum olmaları nedeniyle ise gelir kaybı yaşamış ve tıpkı vakitte gelir kayıplarıyla temaslı olarak barınma beslenme sıhhat üzere temel haklara erişimde zahmet çekmiştir
Rapor a nazaran mesken çalışanları bu periyotta toplumsal müdafaa tedbirlerinden ve sağlanan takviyelerden faydalanamamıştır Salgın periyodunda çalışmaya devam eden mesken personellerinin ise iş yükleri ve çalışma mühletleri artmış bilhassa yatılı çalışan personeller uzun müddet müsaadesiz çalışmak zorunda kalmıştır Bunun yanında çalışmaya devam eden mesken çalışanlarının hastalığa virüse yakalanma riskleri de artmıştır
Küresel salgın devrinde hem çalışma hayatında hem de aile ev içerisinde konut çalışanlarının maruz kaldıkları şiddet de artmıştır Konut personelleri çalışma hayatında en çok ekonomik şiddetin arttığını aile ev içerisinde ise en çok ruhsal şiddetin arttığını belirtmiştir
Politika Teklifleri ve Mesken Çalışanlarının Talepleri
Tüm bu sıkıntılar ışığında bir dizi tahlil teklifinde bulunan Rapor bilhassa mesken personellerinin büyük çoğunluğunun kayıt dışı istihdam edilmesi nedeniyle kayıtlı istihdamın artırılması gayesiyle aktif bir toplumsal muhafaza sisteminin ve kayıtlılık sigorta sisteminin oluşturulması gerektiğini vurgulayarak ayrıyeten sıkıntıların boyutunun tespit edilmesi ve tahlil tekliflerinin geliştirilmesi açısından mesken çalışanlarının sayılarının net olarak belirlenmesinin elzem olduğuna dikkat çekiyor
Rapor ayrıyeten mesken çalışanlarının özgün çalışma şartlarını ve muhtaçlıklarını dikkate alan özel yasal düzenlemelerin yapılması davetinde bulunarak mesken emekçilerinin standart çalışma şartlarına ve haklarına sahip olması beşere yakışır şartlarda çalışabilmesi maksadıyla personel ve patron taraflarıyla mutabık kalınarak hazırlanacak ve devlet tarafından desteklenecek standart iş mukavelelerinin hayata geçirilmesinin değerli olduğuna vurgu yapıyor Böylelikle iş tariflerinin daha besbelli olabileceği belirtiliyor
Ev emekçilerinin taleplerine de yer veren Rapor da konut personellerinin öbür çalışanlarla tıpkı statüde sayılabilmeleri başka tüm çalışanlarla tıpkı haklardan yararlanabilmeleri ve alandaki kayıt dışılığın önlenmesi için Türk Borçlar Kanunu kapsamında hak ve yükümlülükleri düzenlenen mesken personellerinin İş Kanunu kapsamına dâhil edilmeleri istikametinde ağır talepleri olduğu da belirtiliyor
Tüm bu düzenlemeler için ILO nun 189 Sayılı Konut Emekçileri için Beşere Yakışır İş ve 201 Sayılı ILO Tavsiye Kararı ndaki yol ve metotların benimsenerek kullanılması konut emekçilerinin beşere yakışır işlere erişimleri için birincil bir öge olarak vurgulanıyor
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
