Pandemi devrinde COVID-19 dehşetiyle bireylerin sıhhat kuruluşlarına başvurmaması kanser hastalığının erken teşhis edilmesini engellerken, tedavi talihinin da azalmasına neden olabiliyor. Bu süreçte denetimlerini ve tedavilerini aksatmaması gereken kanser hastalarının, COVID-19 aşısını da en kısa müddette yaptırması tavsiye ediliyor. Bireylerin kendilerinde hastalığa işaret edebilecek belirtiler fark ettikleri anda kesinlikle bir uzmana başvurmaları gerektiğini vurgulayan Memorial Ankara Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Umut Demirci, pandemi sürecinde kanser hastalarına kıymetli tekliflerde bulundu.
Kanser yaşı düşüyor
Kanser tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de değerli bir halk sıhhati meselesidir. Dünya genelinde görülen kanserlerle benzerlik taşıyan ülkemizde; erkeklerde en çok prostat, akciğer ve kolorektal kanserler, bayanlarda ise göğüs, akciğer ve kolorektal kanserler sık görülmektedir. Bununla birlikte mide ve yemek borusu üzere üst sindirim sistemi kanserlerinin daha sık izlenmesi ve göğüs kanseri görülme yaşının daha genç olması üzere ülkemize ilişkin farklılıklar bulunmaktadır.
Kanser hastalığı koronavirüs riskini artırıyor
Mart 2020 prestiji ile Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) tarafından pandemi olarak kabul edilen COVID-19 salgınının hayatımızın tüm alanlarında olduğu üzere sıhhat manasında da olumsuz tesirleri yaşanmaktadır. İleri yaşlı, diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler ve otoimmün hastalığı olan hastalar başta olmak üzere ek hastalıklar da COVID-19 riskini artırmaktadır. Kanser hastaları da koronavirüs riskinin en fazla hissedildiği kümesi oluşturmaktadır. COVID-19 enfeksiyonu kanser hastalarında bilhassa ileri yaşta, kemoterapi alan, metastatik kanseri olan ve genel durumu düşkün hastalarda daha makûs seyretmektedir.
Kanser hastaları COVID-19 aşısını kesinlikle yaptırmalı
Kanser hastalarının korunması manasında onaylanmış COVID-19 aşılarını yaptırmaları yüksek öncelikle önerilmektedir. Onkoloji kılavuzlarında kanser hastaları için hangi aşıya ulaşabilirse en kısa müddette aşılama yapılması tavsiye edilmektedir.
Aktif tedavi alan hastalar bir müddet iş ömründen uzak kalmalı
Kanser hastaları pandemi devrinde, toplumsal ve şahsî tedbirlerine dikkat etmelidir. Etkin tedavi devrinde olan ve bilhassa kemoterapi alan hastaların iş hayatlarına mümkünse devam etmemeleri önerilmektedir. Tedavilerini tamamlamış, izlemde olan hastalar ise denetimli bir biçimde çalışmaları için kıymetlendirilebilir.
Pandemi sebebiyle hekim denetimlerinizi ertelemeyin
COVID-19 sebebiyle bilhassa onkoloji pratiğinde hastaların tarama ve tanısal testleri ertelenmekte, kanser tanısı ve tedavisinde kıymetli gecikmeler yaşanmaktadır. Hastalar pandemi riski nedeni ile şikayetlerini bekletmekte, sıhhat merkezlerine başvurmamaktalar. Bununla birlikte sıhhat merkezlerinde COVID-19 riski sebebiyle tanısal tetkikler ve cerrahiler ertelenmektedir. Bu bekleme devri hastalarda teşhis evresini geciktirmekte ve bir küme kanser hastası tam şifa (küratif) tedavi bahtını kaybetmektedir. Kanser tanısı almış hastalarda ise tedavide yaşanan gecikme ve değişiklikler, olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Hastaların pandemi periyodunda uygun tedbirlerin alındığı merkezlerde ve kendi şahsî tedbirlerine dikkat ederek gerekli testlerini yaptırmaları ve tedavilerine devam etmeleri hayati değer taşımaktadır.
Bununla birlikte COVID-19 değerlendirmesi için fazla sayıda çekilen akciğer tomografisinin rastlantısal saptanan akciğer kanseri teşhisini da arttırması beklentiler ortasında yer almaktadır.
Tedavinin gecikmesi olumsuz sonuçlar doğurur
Onkoloji klinikleri pandemi açısından gerekli tüm tedbirleri alarak uygulamalarına devam etmektedir. Onkoloji doktorları COVID-19 periyodunda hastaların tedavilerine hastanın ve hastalığın ciddiyetini değerlendirip düzenlemeler yapmaktadırlar. Tedavi tercihinde mümkün hayli ağızda (oral) tedaviler tercih edilip hastane ziyaretleri azaltılmaya çalışılmaktadır. Her ne kadar pandemi riski olsa da onkolojik hastalıklar ve hastalarımızda bu periyotta yaşanan gecikmeler önemli olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.
Şikayetlerinizi ciddiye alın
Pandemi sürecinde şahısların fizikî ve ruhsal olarak günlük tertibi dışında gelişen yeni belirtileri kesinlikle dikkate alması gerekmektedir. Bilhassa kilo kaybı, artan ve berbatlaşan öksürük, nefes darlığı ve dışkılama alışkanlığında değişme olmak üzere tüm şikayetler konusunda dikkatli olunması ve en kısa müddette bir sıhhat merkezine başvurulması kıymet taşımaktadır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
