Pandemi süreci kişilerarası bağlantısı etkiledi
Pandemide ya bağlar güçleniyor ya da bağlantılar kopuyor!
Pandemi sürecinden kişilerarası bağlantının değerli derecede etkilendiğini belirten uzmanlar, dijitalleşmeyle birlikte bireylerin ilgi ve bilgilerinin değişime uğrayarak kurulan bağlantı ve bağlantı biçimlerinin yeni bir boyut kazandığına dikkat çekiyor. Uzmanlara nazaran pandemi sürecinde kişilerarası bağlantıda yabancılaşma, alakada çatışmaların artması, içe kapanma ve kendini soyutlama, mesleki-çalışma-okul problemleri üzere tesirler ortaya çıkabiliyor. Uzmanlar, “Pandemi devrinde bir ortada kalmak durumunda olan aile üyelerinin bağlarını değerlendirdiğimizde ‘ya güçlenen bağlar ya da kopan ilişkiler’ karşımıza çıkmaktadır” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, kişilerarası bağlantının toplumdaki yeri ve ehemmiyetine ait değerlendirmelerde bulundu.
Kişilerarası bağlantı nedir?
Kişilerarası bağlantının “bir münasebet içinde gerçekleşen ve bu bağlamda bireyleri etkileyen, uygun ileti ve içeriklerin oluşturulup aktarılmasını ve yorumlanmasını içeren ruhsal bilgi alışverişi” olarak tanımlandığını belirten Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, “Mesaj ve bilginin kıymetli yere sahip olduğu irtibatta temel hedef; bir oburuyla ilgi kurmak olarak kabul edilmektedir. Her şeyden evvel bireyin kendisinde başlayan kişilerarası irtibat, kişinin kendisini tanıması; his, fikir ve davranışlarının farkında olması, empati yeteneğinin varlığı ve bu doğrultuda kendini söz edebilmesi olarak değerlendirilmekte ve bir hüner olarak görülmektedir” dedi.
Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, “Temelde iki birey ortasında gerçekleşen ve vakitle değişen ve gelişen, yine çerçevelenen alaka ve rolleri önemseyen kişilerarası bağlantıyla, daha paylaşıma dayalı bir süreç yaşanmaktadır. Toplumsal ve duygusal zekanın da faal olduğu kişilerarası bağlantıda bireyin, iş birliği içinde olan tavrı da gözlenmektedir” diye konuştu.
Dijitalleşmeyle irtibat yeni bir boyut kazandı
“Bireyin ömür maksadını ortaya koyan ve hatta varlığını sürdürmesinde aktif rol oynayan kişilerarası bağlantı, bir başkası ile bağ halinde olmanın gerekliliğini önemsemektedir.” diyen Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, şunları söyledi:
“Dijitalleşmeyle birlikte ise bireylerin ilgi ve bilgileri değişime uğrayarak kurulan ilgi ve irtibat biçimleri yeni bir boyut kazanmıştır. Bilhassa toplumsal medya ağları, bir kümeye ilişkin olma ve his ve niyetlerini paylaşma gereksinimini tamamlamada daha uygulanabilir bir platform olarak görüldüğünden kişilerarası ortak bir paylaşım alanı oluşturmuştur. Bağlanma figürleri açısından da değerlendirebileceğimiz bu durum, bildirilere yüklenecek manalarla kimi vakit mızmızlanmak, şikayet etmek, pasif agresif davranmak ya da bağımlı hareket etmek üzere his düzenleme, bireyin derdini yönetme eforlarını da yansıtmaktadır.”
Siber ortamda sembollerin kıymeti de büyük
Beraberinde yüz yüze olma, dokunma duyularından mahrum kalan bu siber ortamın “beklenen ilgiyi göreceğini ummak” ve “kötüye kullanılmaktan korkmak” üzere yaklaşımlardan ötürü bireylerin birbirinin hassasiyetlerine daha çok değer vermelerini sağladığını belirten Arasan, “Elbette bu ortamda kullanılan sembollerin ehemmiyeti de büyüktür. Münasebetlerde çatışma çözme marifetlerini uygulamak için eksiksiz bir alan olarak karşımıza çıkan siber ortamlar, bireylere düşünme ve durumu değerlendirmeleri açısından vakit yaratmakta ve daha anlayışa dayalı münasebetlerin gelişmesine de dayanak olmaktadır. Bilhassa mesajlaşmanın yakınlık ihtiyacını gidermede ve özerkliği denetim etmede faal bir kişilerarası bağlantı aracı haline geldiğini görmekteyiz” dedi.
Pandemide ya bağlar güçleniyor ya da alakalar kopuyor!
Pandemik süreçlerin, beklenmedik ve birdenbire meydana gelen, yaşama yönelik tehdit içeren durumlar olmaları sebebiyle travmatik tecrübeler olarak kabul edildiğini belirten Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, “Bu sebeple kişilerarası bağlantıda “yabancılaşma, münasebette çatışmaların artması, içe kapanma ve kendini soyutlama, mesleki-çalışma-okul sorunları” üzere tesirlerin yansımasını yüksek oranda görmekteyiz. Birebir vakitte pandemi periyodunda bir ortada kalmak durumunda olan aile üyelerinin alakalarını değerlendirdiğimizde ise ‘ya güçlenen bağlar ya da kopan ilişkiler’ karşımıza çıkmaktadır” dedi.
Değişen hayat şartlarına ahenk kişilerarası irtibatı olumlu etkiliyor
Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, bireyin, değişen hayat şartları ve rollerine ne kadar ahenk sağlar, çatışmaları uygun yönetebilirse o kadar kişilerarası irtibatını de sağlıklı olarak gerçekleştireceğini belirtti. Doğan “Diğer taraftan biyopsikososyal bir kriz olarak nitelendirebileceğimiz pandeminin yol açtığı kısıtlamalar, sosyo-ekonomik değişimler, belirsizlik ve yaşanan kayıplar izole olmuşluk ve dert seviyelerini yükseltirken, bireylerin kişilerarası bağlantıda daha kırılgan ya da daha çatışmacı bir yaklaşım sergilemelerine de sebep olmaktadır” dedi.
Teknolojiye ahenk ilgileri tatmin edici hale getiriyor
Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, tüm bunlarla birlikte kişilerarası irtibat yoluyla ilgi kurmak, bu sayede yaşananları, olumsuz hisleri paylaşmak ve paylaşmanın verdiği huzurun, pandemi de esirgeyici faktör olarak görülen ruhsal sağlamlığın sürdürülmesi noktasında çok bedelli olduğunu kaydetti. İdil Arasan Doğan, “İlaveten, bireylerin her ne kadar kişilerarası irtibattan yoksun kaldıkları ve yalnızlaştıkları belirtilse de teknolojiye ahenk sağlayan, bağlantısı dijital platformlara taşıyan bireylerde aralıklar kısalmış, bağlantılar daha tatmin edici hale gelmiştir. Ve hatta bireylerin birbiri ile daha fazla sohbet eder, birbirini anlayışla karşılar hale geldikleri de görülmüştür. Bu tıpkı vakitte toplumsal dayanak ağlarının da gücünü ortaya koymuştur” dedi.
Pandemi sonrasında kişilerarası irtibat nasıl olacak?
Pandemi sonrasında kişilerarası bağlantının de değişeceğinin öngörüldüğünü belirtenÖğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, pandemi müddetince genel hakim olduğu düşünülen kapanmışlık, çaresizlik duygusu ve telaşlı olma halinin vakit içerisinde kuşaklararası çatışmalara da neden olduğu görülmekle birlikte, bu durumun tüm ömür alanlarına hakim olmasının da muhtemel olduğuna dikkat çekti.
Bireyler birbirinin teminatına her zamankinden çok gereksinim duyuyor
Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, “Bilmekteyiz ki; bu türlü müşahede ve tecrübelere dayalı oluşan algının değerli olduğu kişilerarası bağlantı de bireyin etrafına, toplumsal takviyelerine, tecrübelerine nazaran şekillenecektir. Ve ömür kalitesini, bağları ve ruhsal sağlamlığı yüksek seviyede etkileyen pandemi şartları gereği bireyler birbirinin garantisine her zamankinden daha fazla gereksinim duymaktadır” dedi.
Doğan, “Bu sebeple pandemi periyodunda yüklü olarak dijital ortamda sürdürülen kişilerarası bağlantının, vakit ve yer kısıtı olmaması, “beni anlayan birileri var, yalnız değilim” hissini yaşatması, gerçekleştirilmesi istenen misyonların uzaktan tamamlanabiliyor olması üzere sebeplerle yeniden birebir halde sürdürülmesi beklenmektedir” sözlerini kullandı.
Yaşlılara yönelik geronteknolojik çalışmalar yapılmalıdır
Teknolojik aygıtlara uyumlanmanın bu devirde daha da kıymet kazanacağını kaydeden Öğretim Vazifelisi İdil Arasan Doğan, “Bu bağlamda bilhassa yaşlılara yönelik yapılacak geronteknolojik çalışmalar da pahalı olacaktır. Toplumsal bağlamdan başka düşünemeyeceğimiz kişilerarası bağlantıda, ferdi bazda oluşturulan, sık ve ağır gönderilen bildirilerin belirsizlikleri azaltmada aktif olması, özerk alanları oluşturması, rollerin anlaşılması/benimsenmesi ve böylelikle birbirinin his ve niyetlerini daha âlâ sezinleme, öngörme üzere yeteneklerinin ön plana çıkması beklenmektedir. Ruhsal bir süreç olarak değerlendirdiğimiz kişilerarası irtibat, tıpkı vakitte sosyo- kültürel bir fenomen da olarak karşımıza çıkmaktadır” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
