Kan yoluyla bulaşan hepatit C virüsü (HCV); tedavi edilmezse siroza, karaciğer kanserine yol açabiliyor ve ölümcül olabiliyor.1,2 Dünyada 71 milyon bireyde kronik hepatit C hastalığı olduğu ön görülüyor.1 Ülkemizde ise yaklaşık 250.000-550.000 erişkin kişinin HCV ile enfekte olduğu ve HCV ile enfekte olanların büyük çoğunluğunun bu durumun farkında olmadığı düşünülüyor.3
Kronik hepatit C virüsü enfeksiyonu, ekseriyetle şahısların kan bağışı esnasında yahut rutin bir tıbbi muayene sırasında yapılan testlerde, olağandışı bir kan testi sonucu çıkana kadar fark edilmiyor.2 Hepatit C bulaşması sonrası, enfeksiyonun akut-erken devrinde hastaların yaklaşık 80’inde hiçbir belirti ortaya çıkmaz.1 Hepatit C hastası olup olmadığınızı bilmenin tek yolu test yaptırmak olduğu için erken teşhis hayat kurtarabiliyor.4
“Salgın nedeniyle Türkiye Viral Hepatit Tedbire ve Denetim Programı’nın uygulanmasındaki gecikmeler, bulaşıcı özellik taşıyan hepatit kümesi hastalıklarda artışa yol açabilir ve halk sıhhatini tehlikeye atabilir”
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Viral Hepatit Tedbire ve Denetim Programı ile halk sıhhati açısından değerli bir adım atıldığına dikkat çeken Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Fehmi Tabak, “Bu ulusal program kapsamında sıhhat çalışanları, 1996 yılı öncesinde kan ve kan eserleri alanlar, sık kan ve kan eserleri transfüzyonu olanlar, damar içi husus kullananlar, mahkumlar ve göçmenler HCV açısından yüksek riskli kümeler olarak tanımlanıyor. Ayrıyeten, riskli cinsel davranış hikayesi olanlar ve steril olmayan şartlarda dövme ve piercing yaptıranlar da risk altındadır. Bilhassa hepatit C hastalığı, damar içi unsur kullanan şahıslar ortasında süratle yayılmaktadır. Bu riskli kümeler ortasında yapılacak uygulamalar pek çok hastalığın denetimine katkı sağlayacaktır” dedi. “Ancak koronavirüs salgını periyodunda ne yazık ki bu program kapsamında yapılan çalışmalar da ertelenmek durumunda kaldı. Bu yüzden bulaşıcı özellik taşıyan hepatit kümesi hastalıklarda artış olabileceği için kaygılıyız.” diye ekledi.
“COVID-19 devrinde kronik hastalığı olanlar tedavi planlarına uygun olarak bakım ve ilaçlarını almaya devam etmelidir”
Koronavirüs ile çaba sürecinde toplumsal izolasyonun kronik hastalığı olan bireyler açısından değer taşıdığını söz eden Prof. Dr. Fehmi Tabak; “Kronik hastalıklar, COVID-19 prognozuna tesir etmektedir; ayrıyeten hastada mevcut kronik durumların alevlenmesine yahut komplikasyonlara nedenolarak mortalite oranını artırmaktadır. Kronik hastalıkları olan hastalar, tedavi planlarına uygun olarak bakım ve ilaçlarını almaya devam etmelidir. Ayrıyeten toplumsal izolasyon sürecinde hepatit C üzere kronikleşmiş bir hastalığı olan ve farkında olmayan hastalar da hastaneye daha az gittikleri için teşhis ve tedavi aksamaları olabilir. “Salgın sürecinde hepatit C hastalığının ihmal edilmesi siroz, karaciğer kanseri üzere hadiselerin ilerleyen yıllarda artmasına yol açabilir. Hastalara kesinlikle tabiplerini ziyaret ederek rutin denetimlerini yaptırmalarını öneriyoruz.” dedi.
“Erken teşhis ile hastaların hayatını kurtarabiliyoruz”
Hepatit C hastalığının, çoklukla belirti göstermediği için hastanın tabibe başvurmasının gecikebildiğini söyleyen Prof. Dr. Fehmi Tabak; “Kan yoluyla bulaşan hepatit C virüsü; tedavi edilmezse siroza, karaciğer kanserine yol açabiliyor ve ölümcül olabiliyor. Hastalığın kronikleşmesi durumunda evvel kronik hepatit, daha sonra yıllar içerisinde karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri gelişme riski mevcut olup ölümcül bir hastalık olduğu bilinmelidir.”
Prof. Dr. Fehmi Tabak; “Oysa hastalığın erken evrelerinde müdahale ile hastaların hayatını kurtarabiliyoruz. Son yıllarda toplum hizmetine sunulan yenilikçi tedaviler ile dünyada ve ülkemizde büyük adımlar atılmış ve kronik hepatit C hastalığı tedavi edilecek noktaya gelmiştir. Kişinin risk faktörlerine ve belirtilerine nazaran doktor, gerekli durumlarda hepatit C testi yapmak isteyebilir. Hepatit C enfeksiyonu, kolay bir kan testi ile tespit edilebilir. Hastalığın ileri evrelere kadar genelde belirti vermeden sessiz seyretmesi nedeniyle çoğunlukla rastlantısal olarak teşhis alan hastaların, bir an evvel tedaviye yönlendirilmesi; yüksek bulaş riski taşıyan kümelerin da tespit edilip kıymetlendirilmesi ve sistemli takibinin yapılması sağlanmalıdır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
