Günümüzde sağlıklı beslenme mevzularının popülerlik kazanmasıyla ortaya çıkan alışkanlıklar şahıslarda takıntılı biçimde bir beslenme alışkanlığına yol açabiliyor. Sabri Ülker Vakfı’nın derlediği bilgilere nazaran “Ortoreksiya Nervoza” olarak geçen sağlıklı beslenme takıntısı önemli fizikî ve ruhsal sıkıntılara yol açabiliyor.
Besin tüketiminin olağan olmayan boyutlarda artışı yahut azalması, dış görünüşle ilgili memnuniyet duygusu, yeme davranışı ve beden tartısı ile ilgili çok kaygılı durumlar, vakitle bedensel ve psikososyal boyutlarda yeme bozukluklarını ortaya çıkarabiliyor. Yemek yemek insanların olağan biyolojik faaliyetlerinden biriyken, bireyler baskı, meşakkat, depresyon, hüzün, sevinç yahut öfke üzere durumlarda gerekenden daha fazla besin tüketebiliyor. Gerçekleşen bu durum bireyin biyolojik ihtiyacından değil ruhsal durumundan kaynak aldığı düşünülüyor. Gerekenden çok daha az yeme alışkanlığını ise gerçek olmayan lakin içselleştirilen hoşluk algısı tetikliyor. Toplumlarda yer alan hakikat olarak bilinen yanlış beslenme alışkanlıkları uzun vadede birçok sıhhat meseleye yol açabiliyor. Günümüzde sağlıklı beslenme takıntısı olarak bilinen “Ortoreksiya Nervoza” (ON) da bu durumun bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor.
Sağlıklı Beslenme Takıntısı (Ortoreksiya Nervoza) Nedir?
Ortoreksiya Nervoza, 1997 yılında birinci defa Dr. Steven Bratman tarafından besin ve beslenme ile ilgili kendi deneyimlediği durumu aktarmak maksadıyla tanımladığı bir terim olarak karşımıza çıkıyor. Ortoreksiya terimi Latincedeki ‘orthos’ (doğru) ve ‘orexsis’ (açlık) sözlerinden geliyor. Steven Bratman sağlıklı besinin tüketimi ile ilgili patolojik saplantıyı tanımlayabilmek için Ortoreksiya Nervoza (ON) kavramını kullanıyor.
Ortoreksiya Nervoza Bir Yeme Bozukluğu Mudur?
Henüz yeme bozukları kategorisinde yer almayan OrtoreksiyaNervoza’nın öteki yeme bozukluklarıyla benzerliği dikkat caziptir.Günümüzde, sıhhati düzgünleştirmeye yönelik meseleler dikkate alındığında en kıymetli kavramlardan birisi sağlıklı beslenmedir. Son yıllarda toplumdaki bireyler ortasında Ortoreksiya Nervoza ya da saplantı seviyesinde yüksek hassaslığa sahip yeme davranış bozuklukları davranışı da artış göstermektedir. Anoreksiya Nervoza ve Bulimiya Nervoza’daki takıntı diyetimizle aldığımız güç (kalori) ve beden tartısıyla ilgili iken Ortorektik takıntıda, zayıflık ve kilo kaybı yerine saplantı gösteren sağlıklı beslenme takıntısı öne çıkıyor. Bireyin tükettiği besin ölçüsü ve zayıf bir vücut algısı yerine sağlıklı ve işlenmemiş, saf besinleri tüketebilmek ile ilgili saplantı, Ortoreksiya Nervoza’da ön planda yer alıyor.
Ortorektik bireyler, tıpkı obsesif kompulsif bozukluğu olan hastalar üzere vakitlerinin epeyce büyük bir kısmını ferdi olarak oluşturdukları katı kurallar ile geçirdikleri için toplumsal bağlarının bu nedenle azalabileceği belirtiliyor. Bireyin sağlıklı beslenmesi olağan koşullarda patolojik bir durum değildir. Lakin bu durum takıntı haline geldiğinde ve bireyin hayatının merkezine yerleşerek hayatını diyeti yönetmeye başladığında kişilik ve davranışla ilgili bir bozukluk olarak kıymetlendirilebileceği bir gerçek.
Sağlıklı beslenme takıntısı sıhhatsiz bir diyet ile beslenmeye neden olabilir!
Ortorektik bireyler sağlıklı bir diyet ve harikaya ulaşmak ismine diyetlerinden eledikleri besinler nedeniyle vakit içerisinde diyetin besin çeşitliliğinin azalmasına neden olarak vitamin, mineral ve başka besin ögeleri istikametinden yetersizlik yaşamaya başlayabilirler.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
