TSKB Ekonomik Araştırmalar
“İklime Dair”in üçüncü sayısında besin güvenliği temasını mercek altına aldı
TSKB Ekonomik Araştırmalar tarafından Yeşil Kuğu Platformu kapsamında üç ayda bir yayımlanan “İklime Dair”in üçüncü sayısında “Gıda Güvenliği” teması ele alındı. Bu çerçevede, iklim krizi gündemine ait haber akışının yanı sıra besin güvenliği gündemi masaya yatırıldı. Raporda, besin fiyatlarındaki dalgalanmanın enflasyonla uğraştaki ehemmiyeti sebebiyle besin güvenliğinin makro ve kalkınma siyasetlerinin öncelikli bahisleri ortasında yer alması gerektiğine işaret ediliyor.
TSKB Ekonomik Araştırmalar’ın, Yeşil Kuğu Platformu bünyesinde üç ayda bir iklim gündeminin nabzını tutmak üzere hazırladığı “İklime Dair”in üçüncü sayısı yayımlandı. “Gıda Güvenliği” temasının ele alındığı raporda, besin fiyatlarındaki dalgalanmaların enflasyonla uğraşa tesiri incelenirken, besin fiyatlarının makroekonomik siyaset gündeminde öncelikli hususlar ortasında yer alması gerektiğine dikkat çekildi.
Gıda güvenliği temasının iklim krizi gündeminde giderek artan kıymetine vurgu yapılan raporda, Global Besin Güvenliği Endeksi’ndeki sistem değişikliği üzerinden değerlendirmeler de paylaşıldı.
İklim krizinin mevcut durumuyla ilgili haber akışıyla bir arada, iklim değişikliğiyle dikkat çeken anomalilere İklime Dair’de ulaşabileceksiniz. Bu çerçevede, Türkiye’ye mart ayında düşen yağış ölçüsünün mevsim normallerinin 19,4 milimetre üzerinde seyrettiğine, sıcaklığın ise mevsim normallerinin 0,1 derece altında gerçekleştiğine işaret ediliyor.
İklime Dair’in “İklim Finansmanı” kısmında dünya genelinde enflasyon tasalarının klasik tahviller üzerinde olduğu üzere, yeşil tahviller üzerinde de satış baskısı yarattığı ortaya konuluyor. Bununla birlikte, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 98 büyüyerek, 84,3 milyar dolar büyüklüğe ulaşan yeşil tahvil piyasasında; Fransa’nın, mart ayı ortasında ihraç ettiği 7 milyar euro fiyatında yeşil tahvil ile bu alandaki liderliğe sahip olduğu belirtiliyor.
Avrupa Komisyonu’nun 25 Mart 2020 tarihinde açıkladığı organik üretimin desteklenmesine yönelik aksiyon planının ayrıntılarını derleyen İklime Dair raporu, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan iktisat ıslahatları dokümanında besin kaybı ve israfı konusunda da öngörülen siyaset adımlarını masaya yatırıyor.
Gıda Sistemleri Global Emisyonların Yüzde 30’undan Sorumlu
Nature Food’da yayınlanan araştırmaya nazaran, 2015 yılında besin sistemleri kaynaklı karbondioksit emisyonlarının 18 milyar ton düzeyinde hesaplandı. Araştırmada, besin sistemleri kaynaklı emisyonların, toplam emisyonlar içerisinde yüzde 34’lük hisseye sahip olduğunun altı çiziliyor. Araştırmanın ayrıntılarına nazaran; besin üretimi kaynaklı emisyonların yüzde 35’ini metan gazı oluştururken, besin üretim kademelerinde en yüksek emisyonu yüzde 39 oranla ziraî girdilerin tarlalara ulaştırılması yaratıyor. Emisyonların yüzde 38’inin arazi kullanımı pratiklerinden ve yüzde 29’unun besin eserlerinin dağıtımından kaynaklandığı izleniyor.
Gıda İsrafına Karşı “App” Devrimi
İngiltere’nin yaygın süpermarket zincirlerinden Tesco’nun besin paylaşımı uygulaması “Olio” ile işbirliği sonucu; 6 ay içinde 250 Tesco şubesinin toplam 36 bin ton besin eserini muhtaçlığı olan şahıslara ulaştırdığı kaydediliyor.
Kullanım müddetinin bitimine az vakit kalmış fakat talep görmeyen besin eserlerini bozulmadan evvel çok düşük fiyatla öbür şahısların satın alabilmesine müsaade veren yemek paylaşımı uygulaması “Too Good to Go” ise son 4 yılda toplamda 34 milyon indirme sayısına ulaşmış durumda.
Afrikalı Çiftçilere 40 Milyon Euro Dayanak
Almanya hükümeti, Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne (FAO), Afrikalı çiftçilerin ve balıkçıların COVID-19 salgını ve çok iklim olaylarına karşı gayretlerine dayanak olmaya yönelik 40 milyon euro meblağında fon sağladı. Fon, akut açlık kriziyle gayret eden Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Somali ve Yemen ülkelerinin tarım üreticilerini desteklemeyi hedefliyor.
Fransa’dan 7 Milyar Euroluk Yeşil Tahvil İhracı
Fransa mart ayı ortasında gerçekleştirdiği 7 milyar euro fiyatındaki yeşil tahvil ihracı ile bu alanda liderliğini sürdürüyor. 2044 vadeli tahviller için yatırımcılardan toplam 34,5 milyar euro talep toplandı. Kelam konusu talep, Fransa’nın 2017 yılında tıpkı meblağda gerçekleştirdiği ihraca gelen talepten yaklaşık yüzde 50 daha fazla.
Gıda Kaybı ve İsrafıyla Uğraş Adımları Sürat Kazanıyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan İktisat Islahatları dokümanında fiyat istikrarını sağlama gayesine yönelik adımlar ortasında besin kaybı ve israfı konusu geniş bir halde yer aldı. Islahat dokümanıyla birlikte, tarla ve hâllerde kalan eserlerin dijital platformlar aracılığıyla alıcı bulmasından, soğuk zincir oluşturulmasına; kontratlı tarım uygulamalarının desteklenmesinden, besin bankacılığı sisteminin kurulmasına kadar pek çok siyaset adımı, iktisat idaresinin ajandasına dâhil oluyor. Tıpkı vakitte üreticilere ve dağıtıcılara yönelik eğitici rehberler yayınlanması ve toplumsal medya aracılığıyla tüketicilerin farkındalığının artırılması da amaçlanıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
