Birçok ailenin bebek sahibi olma talihini artıran tüp bebek tedavisi sayesinde günümüze kadar yaklaşık 6 milyon bebeğin dünyaya geldiği kestirim ediliyor. Lakin tedavi öncesi, sırası ve sonrası için akıllarda daima tıpkı sorular yer alıyor. Tüp bebek tedavisi ile ilgili merak edilen tüm soruları Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Yücel Karaman yanıtladı.
Tüp bebek tedavisi nedir?
“Tüp bebek tedavisi sürecinde gerçekleştirilen süreçler bazen baş karıştırıcı gözükebiliyor. Tüp bebek tedavisinin, doğal yollarla gerçekleşen hamilelikten farkı bulunmuyor. Tüp bebek ve doğal yollar ile oluşan hamilelik ortasındaki tek fark, tüp bebek hamileliğinin laboratuar ortamında oluşması ve döllenen yumurtaları yine anne rahmine yerleştirilmesiyle meydana gelmesidir.” diyen Prof. Dr. Yücel Karaman, tüp bebek tedavisiyle ilgili şunları aktardı:
Bebek sahibi olmak için dayanak olan tıbbi bir uygulama olan tüp bebek tedavisi, bayan üreme hücresi ile erkek üreme hücrelerinin bedenin dışında laboratuvar ortamında birleştirilmesi sağlanarak döllenmeyle ortaya çıkan tedavi formülüdür. Döllenmeyi sağlayan yumurtalar bölünme vazifesine başlayarak, embriyo yani birinci gelişim evresini laboratuarda oluşması ve anne adayının rahminin içine yerleştirilmesi durumuyla gerçekleşir. Tedavinin başından gebelik testi gününe kadar yaklaşık 30 gün süren bir tedavidir.
Tüp bebek tedavisine başlamadan evvel çiftler nelere dikkat edebilir?
Tüp bebek basamakları başlamadan evvel bu tedaviye girecek olan bireylerin dikkat etmesi gereken durumlar vardır.
•Bireylerden sigara içen varsa katiyen bırakmalıdır.
•Uyku sistemine dikkat edilmelidir.
•Stresten ve keder oluşturacak durumlardan uzak durulmalıdır.
•Sağlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir.
•Doktorun tedavi için verdiği ilaçlar kesinlikle vaktinde alınmalıdır.
•Tedavi için gerekli olan tüm testler eksiksiz olarak tamamlanmalıdır.
Tüp bebek tedavisine ne vakit karar verilir?
1 sene boyunca korunmasız, sistemli cinsel münasebete karşın hamile kalamayan bayanlar; infertil olarak kabul edilir ve tüp bebek tedavisine başlayabilir. Lakin 37 yaşından büyük bayanların 1 yılı beklemesi çok yanlışsız olmayabilir. Bu açıdan ileri yaş infertil bayanların, nizamlı cinsel ilgiyi 6 ay sürdürüp hamile kalamadıkları takdirde kesinlikle bir infertilite uzmanına başvurmaları gerekiyor.
Tüp bebek kaç sefer denenebilir?
Yeterince sperm ve yumurta elde edilebildiği sürece, tüp bebeğin tıbbi olarak denenmesinde sakınca yoktur. Lakin genel olarak gebelik bahtının beşinci denemeden sonra azaldığı biliniyor.
Tüp bebek tedavisi kaç yaşına kadar uygulanabilir?
Tüp bebek 45 yaşına kadar uygulanabilir. Lakin 40 yaşından sonra bahtın azaldığını bilmek gerekiyor.
Tüp bebek sürecinde başarıyı etkileyen faktörler neler?
- Yaş ilerlemesi
- Azalmış yumurtalık rezervi
- Embriyonun bozulmuş genetik yapısı
- Embriyo dış zarının kalılşmış olması
- Rahim iç duvarında bozukluklar olması
- Rahim içinde myom ya da polip olması
- Pıhtılaşma işlev bozuklukları
- Genetik bozukluklar
- İmmunolojik bozukluklar
- Çikolata kistleri
- Enfeksiyon
- Tüplerin tıkanıp şişmesi
- Laboratuar şartlarının kâfi olmaması
Gelişen embriyolarda genetik tahlil yapılabiliyor mu? Hangi durumlarda tercih ediliyor?
Akdeniz anemisi, orak hücreli anemi ve bunlara misal tek gen üzerinden geçiş gösteren çok sayıda hastalıkta embriyolarda genetik teşhis mümkündür. Ayrıyeten çiftlerden birinde yahut her ikisinde translokasyon taşıyıcılığı olduğunda ya da bayanın geçmişinde birden fazla sayıda düşük hikayesi varsa embriyolar NGS (Yeni kuşak dizileme) ile genetik olarak tahlil edilebilir. Gebelik oluştuktan sonra koryon villus örneklemesi yahut amniyosentez ile genetik hastalıklardan kimilerinin tanısı konabilir.
Tüp bebek tedavisi ne kadar sürer? Hastanede yatmak gerekli midir?
Tüp bebek tedavisinin müddeti, doktorun çift için uygun gördüğü protokole nazaran değişiklik gösterir. Tedavi süreci genelde ilaçların kullanılmaya başlamasından embriyo transferine kadar geçen mühlet dahil olmak üzere 15-25 gün ortasında. Sürecin hiçbir kademesinde hastanede yatış gerekmiyor.
Tüp bebek tedavisi sonucu doğan bebekler sağlıklı mıdır?
Tüp bebek tedavisi ile doğan bebeklerin yapısal anormallikler, doğumsal anormallikler ve genetik anormallikler açısından doğal yolla oluşan bebeklerden değerli bir farklılık göstermediğni biliyoruz. Şayet tüp bebek, sperm sayısının önemli derecede düşük olması yahut menide hiç sperm bulunmaması nedeniyle yapılıyorsa, çiftin genetik danışmanlık almasında yarar var. Zira bu duruma sahip erkeklerde kimi genetik sorunlara rastlanabiliyor ve bunların yeni kuşaklara aktarılma riski az da olsa mümkündür.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
