Teknolojik gelişmeler doğrultusunda değişen birçok şeyden gazeteciliğin de etkilendiğini belirten uzmanlar, gazeteciliğe duyulan gereksinimin devam ettiğine dikkat çekiyor. Gazetelerin sağladıkları içerikle okurun ilgisini çektiğini vurgulayan uzmanlar, gazetelerin daha fazla muhabirle daha çok özgün haberler üretilmesi gerektiğinin altını çiziyor. İrvan, dijitalleşen bu devirde yeterli gazeteciliğe, teyitli haberciliğe daha çok muhtaçlık duyulduğunu da kaydetti.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Kısım Lideri Prof. Dr. Süleyman İrvan, teknolojiyle bir arada tirajı düşen gazetelere karşın yeni formatla yayın hayatına başlayan gazetelerin olduğunu da belirterek gazeteciliğe duyulan muhtaçlığın devam ettiğine dikkat çekti.
10 yılda gazete tirajları 50 azaldı
Türkiye’nin basılı gazete tirajlarının en fazla düştüğü ülkelerin başında geldiğini kaydeden Prof. Dr. Süleyman İrvan, “TÜİK tarafından açıklanan bilgilere nazaran, 2010 yılı ile 2020 yılı ortasındaki son 10 yılda toplam yerel/ulusal gazete tirajları yüzde 50 seviyesinde azalmış görünüyor. Ulusal gazete tirajlarındaki düşüş ise yüzde 60’lara ulaşmış durumda. Örneğin 2010 yılı Aralık ayında 35 ulusal gazetenin toplam tirajı 4 milyon 619 bin görünürken, 15-21 Şubat 2021 tarihleri ortasındaki toplam tiraj 1 milyon 831 bine düşmüş durumda” dedi.
Yeni bir gazetenin farklı bir formatla yayın hayatına girmesi sevindirici
Türkiye medyasında çok uzun vakitten bu yana birinci kere ulusal bir gazetenin (Oksijen) yayın hayatına başlamasını, gazetenin hafta sonu yayınlanmasını ve ilgi görmesini kıymetlendiren Prof. Dr. Süleyman İrvan, şunları söyledi:
“Her şeyden evvel yeni bir gazetenin, farklı bir formatla yayın hayatına girmesi sevindiricidir. Basılı gazetelerin hafta sonu baskıları genelde daha yüksek bir talebe sahiptir zira okurlar hafta sonu gazete okumayı severler. Oksijen gazetesinin web sayfasında yer alan “Hakkımızda” kısmında şu değerli tespit var: “Son 15-20 yılda gazeteler çok kan kaybetti. Buna rağmen, kaliteli içeriği olanlar ve dijital teknolojiye ayak uyduranlar başkalarından sıyrılıp, ayakta kaldı, eskiye nazaran çok daha güçlendi.” Bu tespite ben de katılıyorum. New York Times, Guardian üzere kaliteli ve özgün içeriğe yük veren gazeteler basılı gazete satışlarında kısmi bir gerileme yaşasalar bile dijital okur sayısını artırmayı başardılar.”
İlginin nedeni basılı olması değil, sağladığı içeriğidir
Basılı gazetelerin sürdürülebilir olmasının zorluklarına işaret eden Prof. Dr. Süleyman İrvan, “Basılı gazeteler elbette bir mühlet daha bizimle birlikle olacaklar lakin her alanın süratle dijitalleştiği bir süreçte basılı gazetelerin sürdürülebilir olmadığını düşünüyorum. Her ne kadar Oksijen gazetesi bir hafta sonu gazetesi olarak basılı formatı ön plana çıkarıyorsa da kalıcı olabilmesi için dijital aboneliğe yük vermesi gerektiğini düşünüyorum. Evet beşerler hafta sonu daha çok gazete okuyorlar fakat bunu artık bilgisayarlardan, cep telefonlarından yapıyorlar. Neredeyse hayatın her alanında kağıt işini ortadan kaldırmak için yeni yazılım programları geliştirilirken, basılı gazetede ısrar etmenin hakikat olmadığını düşünüyorum. Oksijen gazetesinin ilgi çekmesinin nedeni de basılı olması değil, sağladığı içeriğidir. Şayet siz düzgün bir içerikle gazete çıkarırsanız ilgi de çeker, okur da bulur kendisine” diye konuştu.
Daha fazla muhabirle özgün haberler üretilmelidir
Türkiye’de yazılı basının en temel sıkıntısının, haberciliğe değil yorumculuğa bel bağlaması olduğunu kaydeden Prof. Dr. Süleyman İrvan, “Gazetelerde özgün haberler üretecek muhabir sayısı süratle azalırken, köşe muharriri sayılarında bir artış yaşanmıştır. Kimi ulusal gazetelerin muharrir listelerine bakıldığında görülecektir ki 100’den fazla köşe müellifine sahip gazeteler vardır. Pekala bu gazetelerde kaç muhabir vardır? Büyük çoğunlukla gazeteler Anadolu Ajansı, Demirören Haber Ajansı ve İhlas Haber Ajansı’ndan aldıkları ajans haberleriyle doludur. Pekala her yerde rahatlıkla bulunabilecek haberi okur neden sizin gazetenizden okusun? Hasebiyle aslında sorun da tahlil de aşikardır. Daha fazla muhabirle daha fazla özgün haber üretmek ve halkın sesi olabilmektir çözüm” diye konuştu.
İyi gazeteciliğe, teyitli haberciliğe daha çok muhtaçlık duyuyoruz…
“Gazetecilik meslek olarak her ne kadar cazibesini yitirmiş görünüyorsa da, gazeteciliğe duyulan muhtaçlık ortadan kalkmış değildir” diyen Prof. Dr. Süleyman İrvan, “Hatta palavra haberin süratle arttığı toplumsal medya ortamında âlâ gazeteciliğe, teyitli haberciliğe daha çok gereksinim duyuyoruz. O nedenle nitelikli gazeteciliği teşvik edecek finans modelleri geliştirmek durumundayız. Halkın hakikat haber alma hakkını sağlayabilmek için yeterli gazeteciliğe her vakit muhtaçlığımız var” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
